Өнөө өглөө Хөвсгөл аймгийн Ханх суманд 6,5 магнитуд буюу 8 баллын хүчтэй газар хөдлөлт болсон талаар ОБЕГ-н дэд дарга Б.Ууганбаяр дараах мэдээллийг өглөө. Сүүлийн үед газар хөдлөлтийн чичирхийллийн тоо давтамж нэмэгдэж байгаа ба 10 жилийн өмнөхтэй харьцуулахад 10 дахин өсжээ.

Газар хөдлөлтийн хүчийг хоёр төрлийн хэлбэрээр хэмждэг.

МАГНИТУД: Энэ нь хөрсөн доор, газар хөдлөлт болж байгаа төв хэсгийг хэмжиж байгаа үзүүлэлт юм.

БАЛЛ: Газрын хөрсөн дээр буюу хүнд болон барилга байгууламжид мэдрэгдэж байгааг баллаар хэмждэг. Шаталбар нь 12 хүртэл байдаг.

Өнөөдрийн хувьд Хөвсгөл аймгийн Ханх суманд

• 05:42 цагт 5.1 магнитуд
• 05:47 цагт 4.6 магнитуд
• 06:02 цагт 5.3 магнитуд
• 06:10 цагт 5.0 магнитуд
• 07:02 цагт  5.6 магнитуд гээд нийт 6 удаагийн хүчтэй газар хөдлөлтүүд болсон.

Сүүлийн үед газар хөдлөлтийн чичирхийллийн тоо давтамж нэмэгдэж байгаа ба 10 жилийн өмнөхтэй харьцуулахад 10 дахин өсжээ. Монгол оронд 2020 онд 44462 удаа газар хөдлөлт болсон. Энэ бол газар хөдлөлтийг хэмжих багажид мэдрэгдсэн тоон үзүүлэлт юм.

Үүнд:

• 3-3.9 магнитуд 143 удаа
• 4-4.9 магнитуд 38 удаа
• 5-5.9 магнитуд 5 удаа тус тус газар хөдлөлт болжээ.

Уулархаг газар нутагтай, нутгийн баруун, хойд хэсэгт ихэвчлэн тохиолддог. Дэлхийд бүртгэгдсэн хоёр ч том газар хөдлөлт Монгол оронд тохиолдсон. Газар хөдлөлтийн чичирхийлэл голомтоосоо 100 км алсрах тутам 1 баллаар хүч нь сулардаг ч өнөөдрийн газар хөдлөлт нийслэлд байгаа иргэдэд мэдрэгдсэн. Одоогоор хохирлын мэдээ бүрэн ирээгүй байна.

Газар хөдлөлт бол байгалийн үзэгдэл учир айж сандралгүй гамшгийн үеэр хэрэгжүүлэх арга хэмжээнүүдийг шуурхай авахыг зөвлөлөө. 

Улаанбаатар хотод болзошгүй томоохон газар хөтлөлтийн үед түр цугларах цэгт иргэд цугларах хэрэгтэй. Айж сандарснаасаа болоод эд хогшилд өртөж, амь насаа алдах тохиолдол байдаг.

Газар хөдлөлт мэдрэгдсэн үед:

• -Чичирхийлэл мэдрэгдэх үед бат бөх ширээн доогуур орох хэрэгтэй. Учир нь дээвэр, хажуу талын хана нурлаа гэхэд ширээн доор байгаа хүнийг газарт шахалгүй, орон зай үүсгэн хамгаалдаг. Үүнийг амьдралын гурвалжин гэж хэлдэг.
• -Бат бөх орны хажуу руу нуугдах. Орон дээр юм уналаа гэхэд мөн адил орон зай үүсгэдэг.
• -Газар хөдлөлтийн чичирхийлэл дуустал гүйж болохгүй. Даацын хана, баганын хажууд зогсох, ариун цэврийн өрөө, коридорын нарийн хэсэгт очоод чичирхийллийг дуустал хүлээх хэрэгтэй.
• -Гал тогоонд орж болохгүй. Шил шаазан эдлэл, хутга галын хэрэгсэл байдаг тул аюултай.
• -Иргэдийн хувьд орны дээд хэсэгтээ шилтэй жаазтай зураг өлгөсөн байдаг. Бэхлээгүй бол газар хөдлөлтийн үед толгой дээрээс унах аюултай.
• -Бичиг баримтаа нэг дор хадгалж байх хэрэгтэй. Гараад явахад бичиг баримтаа шууд аваад гарах газар хадгалах
• -Шүгэлтэй байх хэрэгтэй. Нурангид дарагдсан үед шүглээр дуут дохио өгнө.
• -Газар хөдөлж байх үед гүйж болохгүй. Савлаж унаж, бэртэх эрсдэлтэй.
• -Газар хөдөлсний дараа орон сууцнаас гарахдаа урьд байгаа хүнээ түлхэж болохгүй.
• -Гэрээсээ гарсны дараа буцахгүй. Хүчтэй газар хөдлөлтийн дараа байрнаасаа гарах хэрэгтэй.
• -Өндөр байгууламжаас 3 метр хол, гэрлийн шонгоос хол зогсох ёстой.

---