Б.Оюунжаргал

Ерөнхий боловсролын сургуулиуд амарсан энэ үед зуны урин дулаан цагийг үр дүнтэй өнгөрүүлэхийг эрэлхийлж зусланг зорих хүүхдийн тоо өдөр ирэх бүр өсөн нэмэгдэж байдаг. Үүнтэй холбогдуулан үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрөлтэй зуслангууд, тэдгээрийн хяналт шалгалт, үнэ тарифын талаар нийслэлийн Хүүхэд, гэр бүл хөгжлийн газрын мэргэжилтэн Г.Ариунгэрэлтэй ярилцлаа.

- Нийслэлийн хэмжээнд хичнээн зуслан үйл ажиллагаа явуулж байгаа вэ?

-Нийслэлийн хэмжээнд 35 зуслан байдаг. Үүнээс 21 зуслан үйл ажиллагаа явуулах эрхтэй. Хамгийн түрүүнд Олон улсын хүүхдийн “Найрамдал” зуслан зургадугаар сарын 3-наас эхлэн амрагчдаа хүлээн авч эхэлсэн. Бусад хүүхдийн зуслангуудын үйл ажиллагаа өчигдрөөс эхэлсэн. Үйл ажиллагаа явуулах эрхээ авсан хэдий ч амрагч хүлээн авах эсэх нь тодорхойгүй зуслангууд ч байна. Тухайлбал, “Хөгжилтэй англи хэл” хүүхдийн зуслан энэ жил амрагч хүлээн авахгүй хэмээсэн бол Төмөр замын харъяа “Хандгайт” зуслангийн засвар шинэчлэлийн ажил дуусаагүй байгаагаас хэзээ амрагч хүүхдүүдээ хүлээн авах болон үнэ тариф, амралтын ээлжийн хуваарь нь тодорхойгүй байгаа.

-Эцэг, эхчүүд зөвшөөрөлгүй зусланд хүүхдээ хамруулсан бол хаана хандах ёстой вэ?

-Тухайн зуслангаас ямар нэгэн зөрчил илэрсэн бол нийслэийн Хүүхэд, гэр бүл, залуучуудын хөгжлийн газарт мэдэгдэх боломжтой.

-Энэ жил зуслангийн үнэ тариф нэмэгдсэн байгаа талаар иргэд ярьж байна. Үнэ ханшийн тухайд хэдээс хэдэн төгрөгийн төлбөртэй байхаар тусгагдсан бэ?

Зуслангийн үнийн тарифыг нийслэлийн Хүүхэд, гэр бүл залуучуудын хөгжлийн газраас тогтоодог.

Энэ жилийн хувьд зуслангууд өдрийн 30-35 мянган төгрөгний ханштай байна. Өөр улс орны хүүхдүүд 30-35 ам.доллар буюу 80 мянган төгрөгийн төлбөртэйгөөр амрах боломжтой. Нийслэлийн Хүүхэд, гэр бүл, залуучуудын хөгжлийн газар, Монголын үндэсний зуслангуудын холбоотой хамтран хүүхдийн зуслангийн захирлуудтай уулзалт хийдэг. Энэ уулзалтаар нийслэлийн Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газрын даргын тушаалаар хүүхдийн зуслангийн үнэ тарифыг баталдаг юм. Тухайн зуслангийн ээлж хэд хоногтой гэдгээс хамаарч, харилцан адилгүй төлбөр төлнө. Гэхдээ ихэнх зуслангууд хоногийн 31, 32 мянган төгрөгөөр амрагчдаа хүлээн авч байна лээ. Ойролцоогоор долоо хоногийн 210-240 мянган төгрөгийн үнэтэй гэсэн үг.

- Төлбөр нэмэгдэхэд юу нөлөөлсөн гэж үзэж байна?

-2018 онд хүүхдийн зусланд амрах тариф өдрийн 28-30 мянган төгрөгийн үнэтэй байсан. Энэ жил үнийн өсөлттэй холбоотойгоор хүүхдийн зуслангийн төлбөр нэмэгдсэн байгаа.

-Нэг зусланд хэчнээн хүүхэд хамрагдах боломжтой байдаг вэ?

-Ер нь хүчин чадлаасаа хамаараад нэг ээлжиндээ 60 -300 хүүхэд элсүүлдэг байгаа.

-Нийслэлийн хүүхэд, гэр бүл хөгжлийн газраас хүүхдийн зуслангуудад хэрхэн хяналт тавьж ажилладаг вэ?

-Байгууллагынхаа үйл ажиллагааны чиглэлийн дагуу хүүхдийн насны онцлогт тохирсон хөгжлийн хөтөлбөр, хүүхэд хамгааллын аюулгүй байдал, орчны гэсэн чиглэлүү- дээр шалгалт хийдэг. Үүнээс гадна хаяг реклам, үүдний хэсэг хүүхдийн аюулгүй байдлыг хангасан цардмал талбай, спортын талбай байр хоорондыг холбосон явган хүний зам, зуслангийн орчин, харилцаа холбоо, өрөөний тавилга хэрэгсэл, спорт тоглоомын хэрэгсэл, тоглох талбайн нөхцөл байдлыг хянаж шалгадаг юм. Спорт тоглоомын талбай, спортын хэрэгслүүдийн бүрэн бүтэн байдал, соёл урлагийн арга хэмжээнүүд зохион байгуулах талбайтай эсэх. Мөн хөгжмийн зэмсэгүүд байгаа үгүйд хяналт тавьдаг. Шалгалт хийж буй байгууллага бүр өөр өөрийн онцлогтой.

Цагдаагийн байгууллага хүүхдүүдийн аюулгүй байдал, харуул хамгаалалт, хүүхдэд ямар нэгэн асуудал гарвал төв суурин газар руу хэр хурдан хугацаагаар холбогдох боломжтой вэ зэрэг бүхий л зүйлсийг шалгана. Харин эрүүл мэндийн байгууллага хүүхдүүдийн амьдрах орчин, эрүүл ахуй, анхан шатны тусламж үзүүлэх эмч, сувилагч нь мэргэшсэн эсэхэд хяналт тавина. Мэргэжлийн хяналтын газар барилга байгууламжийн чанар, насжилтыг шалгана. Онцгой байдлын газар гэнэтийн ослын үед ашиглах багаж хэрэгсэл зэргийг шалгана.

Шалгаж байгаа үйл явц нь хүүхдийн зуслангийн ерөнхий шаардлагын стандартад нийцсэн үгүйг л хянаж байгаа үйл явц юм. Унтахад нь хувцсыг нь эвхүүлэх, цагт нь унтуулах зарчмаар ажилладаг. Зөвшөөрөл бүхий зуслангуудад хяналт шалгалт хийсэн. Ямар нэгэн зөрчил илрээгүй үйл ажиллагаа явуулах нөхцөлийг бүрэн хангасан гэж үзэж байгаа.

Хүүхдийн зуслангийн мэдээлэл

№ з услан г и й н нэр I ээлжийн төлбөр 2019 оны эрхийн бичгийн үнэ Байршил 1 Нарлаг 175 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг Тэрэлж 2 Нарс 240 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг СХД Толгойтын баруун салаа “Баян согоотын аманд” 3 Мөрөөдөл 240 мянган төгрөг 210-350 мянган төгрөг Батсүмбэр сум 4 Галакси 175 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг Гачуурт Баянтөхмийн ам 5 Сансар 175 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг Гачуурт 20-р хороо 6 Янзага 175 мянган төгрөг 175-240 мянган төгрөг СБД Хандгайт 7 Өгөөмөр 175 мянган төгрөг 175-210 мянган төгрөг Тэрэлж 8 Жавхлант 185 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг Тэрэлж 9 Анар 90 мянган төгрөг 90-150 мянган төгрөг Тэрэлж 10 Цагаан нуга 175 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг Батсүмбэр сум Сөгнөгөрийн ам 11 Чухаг 175 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг Аргалант сум 12 Од 175 мянган төгрөг - Төв аймаг Борнуур сум Ар толгой 13 Хараацай 175 мянган төгрөг - СБД 19-р хороо Хандгайт 14 М аргаашийн хөгжил 175 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг СБД Бэлхийн ам 15 Найрамдал 175 мянган төгрөг 210-350 мянган төгрөг СХД 16 Тэмүүлэл 90 мянган төгрөг 90-150 мянган төгрөг Багануур дүүрэг 17 Цоглог 175 мянган төгрөг 175-240 мянган төгрөг Батсүмбэр сум 18 Хайрын билэг 175 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг Төв аймаг эрдэнэ сум 19 Шонхор 175 мянган төгрөг 210-240 мянган төгрөг Сэлэнгэ аймаг түнхэл сум 20 Баянгол 175 мянган төгрөг Тэрэлж Сэлбэ 175 мянган төгрөг СБД Бэлхийн ам

/2019 оны зуны ээлж/

-Зуслангууд мэргэжлийн багш удирдлагаар хэр хангагддаг вэ. Хүүхдийн хөгжих орчин бүрдүүлэлт ямар түвшинд байдаг юм бэ?

-Мэргэшсэн багш удирдлагуудаар хангагдаж чаддаг. Манайх бүлгийн удирдагч багш нарт зориулсан мэдээ мэдээлэл өгөх, мэргэжлийн сертификат олгох сургалт зохион байгуулдаг юм. Багшийн мэргэжлээр их сургууль төгссөн хүмүүсийг багшаар ажилуулдаг. МУБИС-тай гэрээ хийснийхээ дагуу, багш дадлагажуулах хэлбэрээр мөн багшаа с онгож авдаг. Хүүхэд хөгжлийн хөтөлбөр сайн. Хүүхдүүдийг өглөө алхуулахаас эхлээд хүүхдийн хөгжлийн хөтөлбөр хэрэгжиж байгаагийн илрэл.

-Энэ жил шинээр хүүхдийн зуслан нээгдэж байгаа юу?

-Манай байгууллагад одоогийн байдлаар бүртгүүлсэн, мэдээлсэн шинэ хүүхдийн зуслан байхгүй.

-Өнгөрсөн жилд хэчнээн хүүхэд зусланд амарч, үйлчлүүлсэн бэ. Зуслангуудад хүүхэд хөгжлийн хөтөлбөр хэрэгжиж эхэлсэнээр ямар үр дүн гарсан бэ?

-Өнгөрсөн жилийн хувьд хүүхдийн зусланд давхардсан тоогоор 23 мянга гаруй хүүхэд амарсан. Энэ тоог өмнөх жилүүдтэй харьцуулахад эрс нэмэгдсэн үзүүлэлт гарч байгаа юм. 2016, 2017 онуудад 17 мянга гаруй амрагчид хүүхдийн зусланд амарч байсан бол 2018 онд 23 мянга болж өссөн байна. Учир нь өнгөрсөн 2018 онд төрөөс хүүхдийн зуслангуудад хөгжлийн хөтөлбөрийн санхүүжилтийг өгч эхэлсэн. Зуслангийн хөгжлийн хөтөл- бөрт санхүүжилт олгосноор амрагч хүүхдүүдэд зөвхөн хоол унд өгч, амраах бус хөгжүүлэх олон төрлийн арга хэмжээ зохион байгуулах боломжтой болсон. Мөн зусланд амарч буй хүүхдүүдийн тоо өсөхөд их нөлөөлсөн. Наад зах нь спортын нэг төрөл тэмцээн уралдаан зохион байгуулдаг байсан бол 2-3 төрөл болж нэмэгдэх жишээтэй. Төсвийн хувьд манай дээд агентлаг болох Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газарт нийт 180 гаруй сая төгрөгийг төсөвлөсөн. Өнгөрсөн жил 15 зуслан 80 орчим сая төгрөгийн хөгжлийн хөтөлбөрийн санхүүжилт авч, зарцуулсан.

-Эцэг, эхчүүдэд хандаж ямар зөвлөгөөг өгөх вэ?

-Хүүхдийг бүх талаар нь хөгжүүлдэг газар бол зуслан. Ингэснээр хүүхэд өөрөө бие даах чадварт маш сайн суралцаж чаддаг. Эцэг, эхчүүд хүүхдийнхээ сонирхолыг дэмжиж хүүхдээ сонсож насны онцлогт нь тохирсон зусланд хамруулахад нь анхаарах нь зүйтэй. Зусланд явсан хүүхдүүд архи, тамхи хэрэглэх муу зуршилтай болдог гэх сөрөг ойлголт зарим эцэг, эхчүүдийн дунд бий. Огт тэгж бодох хэрэггүй. Таны хүүхэд зусланд хамрагдсанаар илүү хөгжих болно гэж зөвлөе. Тиймээс хүүхдийнхээ хүсэл мөрөөдлийг битгий хязгаарлаарай.

---