Улаанбаатар хотод гүний худгаас усаа залгуулдаг газар байдаг нь Зайсан хороолол юм. Зайсан орчмын айл өрхүүд нийслэлийн төвлөрсөн усан хангаж, цэвэр бохир усны системд холбогдоогүй учир аж ахуй нэгж иргэд 100 гаруй гүний худаг гарган ашиглаж байна. Ингэж гүний усыг хайр гамгүй сорох нь Богдхан уулын Дархан цаазат газар, ан амьтанд сөргөөр нөлөөлж байгааг мэргэжлийн хяналтаас тогтоосон байдаг.
Тэгвэл сүүлийн жилүүдээс энэ байдал бүр даамжирч, иргэдийн эрүүл, аюулгүй амьдрах эрхэд халдаж эхэлсэн талаар бид мэднэ. Өнгөрсөн хоёрдугаар сард Хан-Уул дүүргийн 11 дүгээр хороо буюу Зайсан дахь KFC салбараас 247 хүн хоолны хордлого авч 40 гаруй хүн ХӨСҮТ-д хэвтэн эмчлүүлсэн билээ. Нийслэлийн Мэргэжлийн хяналтын газраас Зайсан дахь KFC-гийн ундны уснаас шинжилгээ авахад дараах хариуг гарсан байдаг.
НМХГ-ын Эрүүл мэнд, боловсрол, соёлын хяналтын хэлтсийн дарга Д.Цэнд-Аюуш "Ундны уснаас бичил биетэний ерөнхий тоо зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс 2.5 дахин их, халуунд тэсвэртэй гэдэсний савханцар илэрсэн" хэмээсэн.
Дээрх шинжилгээний дүнгээс харахад Зайсан дахь гүний худгуудын ус хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөхүйц байгааг бэлхнээ харж болохоор. Зөвхөн KFC-гээр зогсохгүй, Бургер кингийн Зайсан дахь салбараас саяхан 40 гаруй иргэн хордож, ХӨСҮТ-д хэвтэн, эмчлүүлсэн талаар бид өмнө нь мэдээлж байсан.
Зайсан дахь гүний худагтай аж ахуйн нэгжүүд ундны усаа шинжилгээнд хамруулдаг эсэх талаар Нийслэлийн Байгаль орчны газрын Усны асуудал хариуцсан мэргэжилтэн Ч.Дамбасүрэнгээс тодруулахад. Тэрбээр Хан-Уул дүүрэгт 60-70 оноос хэрэглэж байгаа 1200 орчим гүний худаг байдаг. Зайсангийн орчимд 100 гаруй худаг бүртгэлтэй байна. Тусгай хамгаалалттай газар нутагт орон сууцны хорооллууд баригдсан ч дандаа өөрийн гэсэн эх үүсвэртэй хэсэгчилсэн инженерийн байгууламжтай тул тэр орчим төвлөрлөсөн шугам сүлжээнд холбогдох шаардлагатай.
Дээрх газрууд худгийнхаа бичиг баримтыг авсан мөртлөө бичиг баримт дээрх заасан заалтуудыг хэрэгжүүлдэггүй. Нэгдүгээрт, усныхаа шинжилгээг хийлгэж, ундад тохирч байна уу гэдгийг шалгуулдаггүй. Хоёрдугаарт, ус ашиглах зөвшөөрөл, гэрээ, байгалийн нөөцийн төлбөр төлөөд явах байтал худгийнхаа бичиг баримтыг авчаад бусад бичиг баримтаа хаячихсан. Мэргэжлийн байгууллагууд хяналт шалгалт хийхдээ усны шинжилгээ хийлгэсэн эсэх, гэрээгээ хийж үү, төлбөрөө төлсөн эсэхийг нягталж шалгах хэрэгтэй.
-Зайсан орчимд амьдарч байгаа иргэдийн хувьд гүний худгийн усандаа шинжилгээ хийлгэсэн эсэхэд хяналт шалгалт тавьж байх ёстой юу?
-Гүний худгийн усыг унданд хэрэглэдэг тул тухайн аж ахуйн нэгж байгууллагууд үүрэг хариуцлагынхаа хүрээнд усны шинжилгээгээ заавал хийлгэж байх ёстой.
Ундны усны гүний худгийн усыг улирал тутамд шинжлүүлэх ёстой байдаг ч Зайсанд байрлах гүний худагтай аж ахуйн нэгжүүд улиралд байтугай жилдээ ч ундны усаа шинжилгээнд хамруулдаггүй гэдгийг албаны хүн онцолж байна. Улаанбаатар хотын хамгийн чинээлэг, боломжийн амьдралтай хүмүүс амьдардаг Зайсан хорооллынхон хамгийн муу усаар, хамгийн муу үйлчилгээг авдаг болж байна уу?