Чингис хаан болон түүний үр сад Евро-Азийн асар уудам нутаг дэвсгэрийг эзлэн түрэмгийлэхээс олон мянган жилийн өмнө хөдөө нутгийн Монголчууд эрүүл мөртлөө эрсдэлтэй амьдардаг байсныг саяхны судалгаагаар тогтоожээ.

Орчин үед Монголчуудын зарим нь эрт үеэс уламжлан ирсэн нүүдэлчин соёлоо хадгалж үлдэн амьдарсаар байна. Судлаачид нүүдэлчдийн соёл уламжлалыг өдий хүртэл хэрхэн хадгалж ирснийг тайлбарлаж чаддаггүй.

Нүүдэлчид дэд бүтэц нь шийдэгдээгүй, хог хаягдал дундаа шигүү оршин суудаг суурин газрын иргэдээс илүү эрүүл байжээ.

Хүрэл зэвсгийн үе буюу 3500-2700 жилийн өмнө амьдарч байсан 25 хүний цогцосыг археологийн малтлагын үеэр олсон. Булшнаас гарсан ясыг шинжлэхэд халдварт өвчин тусч байсан ул мөр, сульдаа өвчний шинж тэмдэг, хүнс тэжээлийн дутагдал илэрчээ.

Гэхдээ энэ нь тэднийг тийм ч их зовоодоггүй байжээ. Учир нь эртний монголчууд мориноос унаснаас болж хамар, хавирга, хөлөө хугалсан гэмтэл нийтлэг байсан байна. 14 дүгээр зууны үед Монголчуудын морь унах чадвар нэмэгдсэн нь дэлхийн талыг эзлэхэд чухал хувь нэмрээ оруулсан гэж үздэг юм.

 

Эх сурвалж: www.sciencemag.org

---