НҮБ-ын Хүүхдийн сангаас нийслэл Улаанбаатар хотод агаарын бохирдол гамшгийн түвшинд хүрснийг албан ёсоор анхааруулж, энэ талаар нарийн судалгаа хийсэн байна. ЮНИСЕФ агаарын бохирдлоос нялх балчир хүүхдүүдийнхээ эрүүл мэндийг аврахыг уриалжээ.
Агаарын бохирдол бидний амьдралд бодитоор хэрхэн нөлөөлж байна вэ?
Улаанбаатар хотын агаарын бохирдол 2016 онд хамгийн дээд түвшиндээ хүрч дэлхийн хамгийн их агаарын бохирдолтой Бээжин, Шинэ Дэли хотуудыг ардаа орхиж байсан юм. РМ 2,5 агаарын бохирдлын хэмжээс Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын аюулгүй гэж тогтоосноос 25 дахин их болжээ.
Агаарын бохирдол эхийн хэвлийд ураг бүрэлдэж эхэлсэн цагаас хойш, эхээс төрж нас биед хүрэх хүртэл өсөлт хөгжил, эрүүл энх байхад сөргөөр нөлөөлсөөр байдаг.
Ураг бүрэлдэх хугацаанд агаарын бохирдол ихэссэнээс болж эндэх тохиолдол хамгийн их байгаа бол таваас доош насны хүүхдүүд дунд уушгины хатгалгаа хоёр дугаарт орох өвчлөл болж байна. 2015 онд таваас доош насны 435 хүүхэд уушгины хатгалгаагаар амиа алджээ.
2016 онд агаарын бохирдлоос болж ханиах, уушгины хатгалгаа, бронхит, астма, уушгины хорт хавдар, амьсгалын замын өвчин, зүрх судасны өвчлөл зэргээр 0-18 насны 73,747 хүүхэд өвчилж, 10 тэрбум төгрөгийг нийгмийн эрүүл мэндийн салбарт зарцуулжээ.
Энэ хэвээрээ агаарын бохирдлын эсрэг идэвхтэй тэмцэхгүй байвал 2025 он гэхэд дээрх өвчлөлөөр 176,275 хүүхэд өвдөж, улсаас 24 тэрбум төгрөгийн төсөв шаардана гэж НҮБ-ын Хүүхдийн сан статистик баримт дээр үндэслэн тооцжээ.
Агаарын бохирдлоос бяцхан үрсээ хамгаалахын тулд хэрхэн тэмцэж байна вэ?
Нийслэл Улаанбаатар хотын оршин суугчид агаарын бохирдолтой тэмцэхийн тулд олон нийтийн аян өрнүүлж, жагсаал хөдлөгөөн зохион байгуулдаг. Эрх баригчдын зүгээс эрүүл мэндийн төвүүдэд ханиадны эсрэг вакцинжуулах аянд уриалж, төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлэн, жирэмсэн эхчүүд бага насны хүүхдүүдийг агаар шүүгч бүхий амны хаалт хэрэглэхийг зөвлөж байна. Энэ бол гадаах орчны агаарын бохирдлоос сэргийлж буй арга.
Гэтэл хүүхдүүд өдрийн ихэнх цагаа сургууль, цэцэрлэг зэрэг олон нийтийн газарт өнгөрөөдөг. Тиймээс дотоод орчны агаарыг цэвэршүүлэх хэрэгтэй. Улаанбаатар хотын 216 цэцэрлэгт 77,000 хүүхэд явж байна. Эдгээр цэцэрлэгүүдийн 1714 ангийн 1,000 орчим нь агаар цэвэршүүлэгчтэй боловч энэ нь цэвэр агаараар хүүхдүүд амьсгалж байна гэсэн үг биш.
Бүрэн дунд боловсролын 131 сургуульд 208,000 хүүхэд суралцаж байна. Нийт 6070 анги танхимд эдгээр хүүхдүүд хичээллэдэг ч хэдэн ангид агаар цэвэршүүлэгч байдаг нь тодорхойгүй.
Улаанбаатар хотод үйл ажиллагаа явуулдаг дүүрэг, төрөх, улсын эмнэлгүүдэд өвлийн улиралд ирж буй өвчтнүүдийн тоог баримжаалах аргагүй байдаг. Энэ нь зөвхөн гадаад орчны агаарын бохирдолд анхаарахаас гадна олон нийтийн газарт сурч боловсорч, хэвтэн эмчлүүлж байгаа хүүхдүүдийн эрүүл мэндийг харгалзаж дотоод орчны агаарын чанарыг сайжруулах хэрэгтэй гэсэн үг юм.
ЮНИСЕФ бидэнд зөвлөв
- Агаарын бохирдлоос сэрэмжлэх, сэргийлэх, анхааруулах олон нийтийн үйл ажиллагааг идэвхжүүлэн, ард иргэдэд эрүүл мэндээ хамгаалахыг уриалах. Нэн ялангуяа бага насны хүүхдүүд, жирэмсэн эхчүүдийн эрүүл мэндийг хамгаалах арга хэмжээг хэрэгжүүлэх.
- Улаанбаатар хотод шинээр төрж буй хүүхдүүдийг томуугийн эсрэг үнэ төлбөргүй вакцинжуулах
- Сургууль, цэцэрлэг, эмнэлэг зэрэг хүүхдүүд ихэнх цагаа өнгөрөөдөг газруудад дотоод орчны агаарын чанарыг сайжруулах
- Эрүүл мэндийн төвүүдийн үйл ажиллагааг сайжруулж, агаарын бохирдлоос болж өвчлөгсдөд түлхүү анхаарах
- Агаарын бохирдол, түүнээс үүдэлтэй өвчлөл ихэсдэг өвлийн саруудад олон нийтийн эрүүл мэндэд онцгой анхаарч, онц байдалд авч үзэх
- Бага насны хүүхдүүдийг агаарын бохирдлоос үүдэлтэй өвчлөлөөс сэргийлэх, эмчлэх төсвийн зардлыг бүрэн зөв тогтоох
Эх сурвалж: www.unicef.org