Хууль зүйн сайд асан Ц.Нямдорж сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа. 

Хууль зүйн сайд асан Ц.Нямдорж: 

-Улс төрд байсан хүнд алдчих вий гэдэг болгоомжлол маш их байдаг. Дарга нарт хэлж ярьдаг. Гэхдээ хүлээж авах эсэх нь өөрсдийн асуудал.

Төрд удаан зүтгэсэн хүн нас бие нь явлаа ч сэтгэл нь үлддэг. Тэгэхдээ аль болох эх орондоо хоргүй, төр улсад хоргүй байх юмсан гэдгийгээ бодож байх ёстой. Төрийн төлөө гэсэн сэтгэл арилдаггүй юм байна. Төрд байгаа хэдийг алдчихаар дагаж санаа зовоод л, оносон шийдвэр гаргахаар баярлаад л.

Би чинь төрд завсаргүй удаан хугацаанд байсан цорын ганц хүн. Хэдийгээр өндөр албан тушаалд дээд цэгт нь хүрээгүй ч гэсэн 28 жил гэдэг дэндүү урт хугацаа. 

Манайхан дандаа хар бараан юм ярих юм. Том утгаар нь харвал Монгол Улсын эдийн засаг урагшилж байгаа шүү. Бид 1992 онд УИХ-ын гишүүн байхад юун мөнгө төгрөг, хөгийн юм байсан шүү. 2020 онд цар тахлын үед хил хаахад “Монголын эдийн засгийн чадавх хэр болсон байна. Шалгалт өгөх цаг ирлээ” гэж бодогдож байсан.

Тусгай үүргийн элчин сайдын санал тавьсан. Би төрд хангалттай байсан.

Ерөнхий сайд М.Энхсайхан байхад Дэлхийн банкны төслөөр 1997 онд ашигт малтмалын хууль гаргасан. Колончлолыг дээд цэгт нь хүртэл хөгжүүлсэн орнууд жижиг орнуудад хууль гаргуулж, хуулиар нь дамжиж улс төр, эдийн засагт нь орж ирдэг. Анхны өргөдлөөр ямар ч шалгалтгүйгээр лиценз өгдөг байлаа. Тэр үед Улсын дээд шүүхийн хажууд Ашигт малтмалын газар байсан. Өдөр, шөнөгүй 24 цагийн оочертой бөхчүүд очоод зогсчихсон.

Би УИХ-ын дарга байхдаа "Энэ хууль ер нь болохгүй юм байна. Ямар ч байсан гол ордууд дээр төрийн хараа байх ёстой" гэдэг хатуу ойлголттой болсны үндсэн дээр стратегийн орд гэдэг заалттай хууль батлагдсан.

Хууль батлагдах гэж байхад над дээр гадаадын нэг элчин сайд орж ирээд “Боль, болохгүй!” гэж байсан. Тухайн үед тэр элчин сайдтай муудалцаад “Бид 300 жил хоёр хөршөөсөө хамааралтай байсан. 1990 оноос хойш Монгол асуудлаа бие дааж шийдэх эрх чөлөөг олж авсан. Энэ эрх чөлөөнд хэн нэг гадаадын элчин сайд халдаж болохгүй. 14 хоногийн дотор хуулиа батална” гэж хэлээд гаргаж байсан. Ингээд л 14 хоногийн дотор хуулиа баталсан. 

Ашигт малтмалын асуудал зах зээлийн зарчмаар явна. Гэхдээ Монголын цөм болсон баялагт төрийн ямар нэгэн хяналт байна. Бүтэн алдчихгүйн тулд. Тэгж л 34 хувийн заалт орсон юм.

Одоо стратегийн ордуудын асуудал хэлэлцэл хийгээд шийдэгдэх ёстой. Хоорондоо хэрэлдээд, улс төр хийх асуудал биш гэлээ.

---