Дэлхийн өнцөг булан бүрээс жингээ хасахын тулд олон мянган хүн хамгийн эрс тэс алхмуудыг хийхэд бэлэн байна. Зарим нь хоол хүнснээс татгалзаж, өлссөнөөс болж ухаан алддаг бол зарим нь бие махбоддоо өт хорхой оруулахад бэлэн байдаг. Энэ нь ихэвчлэн олон гаж нөлөө үзүүлдэг.
Гэсэн хэдий ч тэд жингээ хасаж чадсан ч ихэнхдээ хүн ердийн амьдралын хэв маягтаа буцаж ирэхэд өмнөх жин нь эргэж ирдэг. Lenta.ru мэргэжилтнүүдийн хамт жингээ хэрхэн зөв хасах талаар олж мэдэв.
Хэрхэн дахин таргалахгүй байх вэ
Хэрэв хүн маш их жингээ хасаж чадсан бол энэ нь дахиад таргалахгүй гэсэн үг биш. Wildbox Health Service-ийг үүсгэн байгуулагч Василиса Плетневагийн тайлбарласнаар хэт их жин хасах нь илүү их жин нэмэх зам юм. “Тэд энэ тухай анх найман жилийн өмнө Америкийн “Obesity” сэтгүүл томоохон хэмжээний судалгааны үр дүнг нийтлэх үед ярьж эхэлсэн. Эрдэмтэд зургаан жилийн турш тэр үеийн алдартай "жин хасах" шоуны оролцогчдыг ажиглаж байсан. Үр дүн нь шинжлэх ухааны ертөнцийг бүхэлд нь гайхшруулсан. Нэг оролцогчоос бусад нь эргэн жиндээ орж, гурав дахь нь шоуны эхэн үеэс илүү жин нэмсэн" гэв.
Эмнэлзүйн хоол тэжээлийн мэргэжилтэн Алена Чернова жингээ барих нь жингээ хасахаас хамаагүй хэцүү гэдгийг хүлээн зөвшөөрсөн. Түүний бодлоор үүний шалтгаан нь жингээ барихын тулд хооллох зуршлаа бүрэн өөрчлөх шаардлагатай байдагтай холбоотой юм. “Хоолны дэглэм барих оролдлого болгонд бидний бодисын солилцоо удааширдаг. Энэ нь жингээ хасах нь илүү хэцүү болно гэсэн үг юм. Тиймээс жингээ огт нэмэхгүй байх нь дээр бөгөөд хэрэв жингээ хасвал нэг удаа, зөв хий”.
А.Плетнева жин яагаад буцаж ирдэг гурван шалтгааныг тодорхойлсон.
1. Эхний бөгөөд хамгийн чухал шалтгаан нь бодисын солилцооны дасан зохицох гэж нэрлэгддэг зүйл юм. Илчлэгийн хэрэглээ эрс буурч, танил хоол хүнсээ орхиж, амьдралын хэв маягийг гэнэт өөрчилснөөр тархи "хэмнэлтийн" горимыг асаана. Зарим дааврын үйл ажиллагаанаас болж бие нь бүх үйл явцыг удаашруулдаг. Зорилго нь жингээ аль болох их барьж, үйл ажиллагаанд аль болох бага илчлэг зарцуулах явдал юм.
Нэг эсвэл гурван сарын дотор бодисын солилцооны дасан зохицох нь олон хүчин зүйлээс хамаардаг бөгөөд тэдгээрийн нэг нь жингээ хасаж байсан өмнөх туршлага юм.
2. Хоёр дахь шалтгаан нь өмнөх шалтгааны үр дагавар юм. Хувьслын үүднээс авч үзвэл өөхний эд нь бие махбод дахь хамгийн үнэ цэнэтэй эд бөгөөд энэ нь удаан хугацаагаар өлсгөлөнгийн үед илчлэгийг хадгалах чадвартай байдаг. Илчлэг багатай хоолны дэглэм, дутагдалтай хооллолт эсвэл бүхэл бүтэн хүнсний бүлгээс татгалзах нь бидний тархинд улаан туг юм. "Тийм байна, өлсгөлөн ирлээ" гэж тархи боддог. Ингээд өөхнөөс ангижрахын оронд шингэн, булчингийн эдэд өгдөг. Бид үр нөлөөг харж болно! Бидний нүдэн дээр килограммууд хайлж, дасгал хийж, сард 10 кг хасдаг.
Үнэндээ үр нөлөө нь хууран мэхлэлт юм. Жин нь хайлж, харин өөх нь байрандаа үлддэг. Булчингийн үнэ цэнтэй массаа алдах үед арьс унжсан шинж тэмдэг илэрдэг. Өөхний эсүүд удаан өлсөх үед тэдний хэмжээ нэмэгддэг. Дараа нь жин эргээд нэмэгдэнэ.
3. Эцэст нь хэлэхэд, хурдан турах үр дүнгүй байдлын гурав дахь шалтгаан нь сэтгэл зүйн шалтгаан юм. Жингээ үүрд арилгахын тулд та хэт их иддэг шалтгааныг ойлгож, сэтгэл хөдлөлөө барьж сурах хэрэгтэй. Жилээс жилд жин нэмдэг дадал зуршлаа нээж, өөрчлөх, эрүүл, амттай хооллож сурах хэрэгтэй.
Эрүүл, тэжээллэг хооллолт гэдэг нь элсэн чихэрээс татгалзах, эрүүл амттан руу шилжих, гурван литр ус уух биш, гүйлтийн зам дээр олон цаг гүйх биш, тэр ч байтугай сурталчилсан эм ч биш. Огт үгүй. Эрүүл хооллолт гэдэг нь хооллох ур чадвар, дадал зуршил, үнэт зүйлсийг аажмаар эзэмших явдал юм. Хоол хүнстэй эвтэйхэн харилцаатай байна гэдэг нь ямар ч хоолны дэглэм барихгүй, калори тоолохгүйгээр хүссэн бүхнээ идэж, жингээ хэвийн хэмжээнд байлгахыг хэлнэ. Үүнийг сурахад цаг хугацаа хэрэгтэй
Жин хасах марафон, хоолны дэглэм, хэт турах нь сэтгэлгээг өөрчлөхгүй бөгөөд түр зуурын үр дүнг өгдөг. Эсрэгээрээ - хүн хурдан үр дүн, жингийн хамгийн тохиромжтой тооноос сэтгэл зүйн хувьд илүү хамааралтай болдог. Асуудлыг хурдан, хялбар шийддэг "шидэт эм" гэдэгт итгэх нь хүмүүсийг буруу дадалд сургадаг.
Хоол тэжээлийн мэргэжилтэн, "Эрүүл хооллолт" АНО шинжлэх ухааны судалгааны төвийн дэд захирал Алексей Кабанов хэлэхдээ аливаа хоолны дэглэм нь ихэвчлэн богино хугацааны шинж чанартай байдаг. Илүүдэл жингээ хассаны дараа хүн ердийн хоолны дэглэмдээ ордог бөгөөд хоолны дэглэмийн хамт нэмэлт жин нэмэгдэнэ. А.Кабанов хоолны дэглэмээ тогтмол тэнцвэржүүлэхийг уриалав- өөх тос, уураг, нүүрс усны тэнцвэрийг хадгалах нь чухал бөгөөд амьтны ханасан өөх тосыг хэтрүүлж болохгүй.
“Бид мах, сүүн бүтээгдэхүүнийг хэт их хэрэглэдэг. Гэхдээ бидний хоолны дэглэмд эрүүл ханаагүй өөх тос байдаггүй. Ийм өөх тос нь ургамлын тос, самар, авокадо, ургамлын гаралтай бүтээгдэхүүнд (ургамлын гаралтай мах, ургамлын гаралтай сүү) агуулагддаг. Хэт их ханасан өөх тос нь зүрх судасны өвчин, сэтгэцийн хомсдол, чихрийн шижин өвчин төдийгүй таргалалтад хүргэдэг" гэж тэр тайлбарлав.
Өөр нэг алдаа бол хоолны дэглэм дэх амьтны уургийн илүүдэл юм. Буурцагт ургамлууд, шар буурцаг, самар зэрэг нь ургамлын уургаар баялаг гэдгийг мэргэжилтэн тэмдэглэж, хоолны дэглэмд оруулахыг зөвлөж байна. Үүнээс гадна олон хүн хийжүүлсэн ундаа, цай, кофе болон бусад хүнсний бүтээгдэхүүнд агуулагддаг элсэн чихэр их хэмжээгээр хэрэглэдэг гэж тэр хэлэв. Хоолны дэглэм дэх илүүдэл сахарыг тогтмол хасах нь жингээ хасах, хүссэн жингээ хадгалахад шийдвэрлэх хүчин зүйл болдог гэж А.Кабанов хэлэв.
Жингээ хасах нь таны эрүүл мэндэд хор хөнөөл учруулж болох уу?
Бүх дүрэм журмын дагуу эмчийн хяналтан дор явагддаг байсан ч жингээ хасах нь бие махбодид дарамт болдог. Эмчгүйгээр жингээ хассан хүмүүс аймшигтай үр дагаварт хүргэдэг. Жишээлбэл, 2023 оны сүүлээр Австралийн 56 настай Триш гэх эмэгтэй нас баржээ. Тэрээр охиныхоо хуриманд жингээ хасахыг мөрөөдөж, үзэсгэлэнтэй даашинз өмсөх гэж, оддын дунд алдартай Оземпик эмийг уусан. Чихрийн шижинтэй хүмүүст зориулан бүтээсэн эм нь эрүүл хүмүүсийн дунд тархаж, жингээ амархан хасах арга хэмээн цуу тархсан.
Триш таван сарын дотор 16 кг жин хассан ч дотор муухайрах, гүйлгэх шинж тэмдэг илэрчээ. Эмч нар үхлийн шалтгааныг "ходоод гэдэсний цочмог өвчин" гэж нэрлэсэн ч талийгаачийн нөхөр Рой энэ бүхэн түүний уусан эмтэй холбоотой гэдэгт итгэлтэй байна. Хоол тэжээлийн мэргэжилтэн Алена Чернова хэт их жин хасах нь бие махбодод тийм ч таатай бус үр дагаварт хүргэдэг гэдгийг анхааруулж байна. Тиймээс тэнцвэртэй хооллолтыг биеийн хөдөлгөөнтэй хослуулан жингээ аажмаар хасах нь оновчтой юм.
Толгой өвдөх, цочромтгой болох, ядрах, анхаарал муудах - эдгээр нь хамгийн хор хөнөөлгүй асуудлууд юм. Ноцтой нь цөсний чулуу, эмэгтэйчүүдийн сарын тэмдгийн саатал, үс унах, булчингийн массын алдагдал.
Үнэн хэрэгтээ жин дээр ямар тоо харуулж байгаа нь тийм ч чухал биш. Килограмм бол таны аз жаргалын түлхүүр биш. Тэднээс гэнэт салах нь ноцтой сөрөг үр дагаварт хүргэж болзошгүй тул таны өөрчлөлтийн үндэс нь хэт их хоолны дэглэмийн туршилт биш харин өөрчлөгдсөн дотоод байдал байх ёстой.
“Нэгдүгээрт, өөрийнхөө биеийг байгаагаар нь хайрлаж, хүлээж авах нь чухал. Гадна бие бол зүгээр л бүрхүүл юм. Харин дотор байгаа зүйл нь илүү чухал бөгөөд энэ нь таныг илчилж, харуулдаг. Гэхдээ олон хүн үүнийг хүлээн зөвшөөрөхөд хэцүү байдаг бөгөөд тэд илүүдэл жинтэй гэдэгтээ таагүй мэдрэмж авдаг" гэж Яна Лыко тэмдэглэв. Бие махбодтойгоо эрүүл харилцан яриа өрнүүлж, түүнийг сонсож сурахын тулд тэрээр энгийн дасгал хийхийг зөвлөж байна
“Хоосон цаас, үзэг авч, өдөр бүр өөрийнхөө биед юу хийхийг хүсэж байгаагаа бич. Жишээлбэл, хөгжим, бясалгалын тусламжтайгаар биеийг тайвшруулах, массаж хийх, давстай ваннд орох, унтах, шүршүүрт орох, эрчимтэй дасгал хийх эсвэл йог хийх, өдөр бүр алхах, бүжиглэх гэх мэт. Одоо энэ жагсаалтаас алийг нь хүсэж байгаагаа бие махбодоосоо асуугаарай.
Тэрээр энэ дасгалд 5-10 минутын чөлөөт цаг гаргахыг зөвлөсөн. Та тав тухтай байрлалыг авч, нүдээ аниад, хэд хэдэн гүнзгий амьсгаа аваад энэ асуултыг биедээ тавих хэрэгтэй. Дараа нь сэтгэл зүйч өөрийгөө зүгээр л ажиглагч болж, ямар сэтгэл хөдлөл үүсч, бие махбодид юу болж байгааг хянахыг зөвлөж байна. Энэ байдалд хэсэг хугацааны дараа та нүдээ нээж, дараа нь босч, сунгах эсвэл үсрэх хэрэгтэй. Үүний дараа Яна Лыко дасгалын үеэр санаанд орсон бүх зүйлийг цаасан дээр бичихийг уриалав.
Унжсан арьсыг яах вэ?
Хэт их турах үед арьс унжих асуудал зайлшгүй гарч ирдэг гэж мэс засалч Михаил Жоржос анхааруулав. Гэхдээ зөв хооллолт, дасгал хөдөлгөөн, массаж, арьс арчилгааны тусгай бүтээгдэхүүн хэрэглэснээр үүнийг багасгах боломжтой. Хэрэв хүн маш их жин хассан бол (жишээлбэл, 120-80 кг хүртэл) суларсан арьсыг арилгахын тулд мэс засал хийх шаардлагатай байж магадгүй юм.
Унжсан арьсыг арилгах мэс заслыг ерөнхий мэдээ алдуулалтын дор хийгддэг. Үүний тулд жирэмслэлт, таргалалт, зүрх судасны өвчин гэх мэт эсрэг заалтуудыг анхаарч үзэх нь чухал бөгөөд мэс засал хийлгэхээс өмнө өвчтөнүүд эсрэг заалтыг хасахын тулд тодорхой жагсаалт, судалгаа хийдэг. Хагалгааны дараа нэгээс хоёр сарын турш тусгай хувцас өмсөх шаардлагатай.
SM-Clinic-ийн гоо сайхны мэс засалч Руслан Стражниковын хэлснээр хэвлийн хөндийн хэсгийн илүүдэл арьс, өөх тосыг арилгах хагалгааны дараа арьсыг маш болгоомжтой арчлах шаардлагатай, мэргэжилтнүүд арьсыг чийгшүүлж, тэжээл өгөх тусгай бүтээгдэхүүн хэрэглэхийг зөвлөж байна, мөн нарны шууд гэрэл тусахаас зайлсхийх, тогтмол массаж, дасгал хийх хэрэгтэй.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
2024 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 4. ЛХАГВА ГАРАГ. № 171 (7415)
Уншигч та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын нэр төрд халдахгүй, ёс бус, бүдүүлэг үг хэллэг ашиглахгүй
байж, өөрийн болоод хүний үзэл бодлыг хүндэтгэнэ үү.