Монгол Улсын Сайд, ЗГХЭГ-ын сайд Д.Амарбаясгалан Франц Улсад Уран нийлүүлэлтийн 30 жилийн хугацаанд хэрэгжих төслийн талаар мэдээлэл өгөв.

ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан:

-Монгол Улсад 26 жилийн турш хайгуулын үйл ажиллагаа явуулсан Францын төрийн өмчит "Орано" групптэй Монгол Улсын төрийн өмчит “Эрдэнэс Монгол” нэгдэл ажлын хэсгийн протоколд гарын үсэг зурлаа.

Францын Ерөнхийлөгч Макроны Монгол Улсад хийсэн төрийн айлчлалын хүрээнд ураны салбарт хамтран ажиллах санал санаачилгыг хоёр тал гаргасан.

Хэлэлцээрийн гол зорилго нь гуравдагч хөршийн хөрөнгө оруулалтыг хэрхэн татах вэ, тогтвортой ажиллах нөхцөлийг хэрхэн бүрдүүлэх вэ гэдэгт илүү төвлөрч ажилласан. 

Монгол Улсын хувьд гуравдагч хөршийн томоохон хөрөнгө оруулалтыг Оюутолгой гэж хардаг. Оюутолгойн ордын 34 хувийг бид эзэмших байдлаар хамтын ажиллагааг эхлүүлсэн. 34 хувийг эзэмшсэнээрээ Монголын тал хөрөнгө оруулалт оруулах, хамтарсан хариуцлага хүлээх нөхцөлүүд бий болж мөн төсөв санхүү, ашиг хүртэх байдал дутагдалтай байдаг гэх шүүмжлэл байдаг.

Харин энэ удаагийн хэлэлцээрээр аливаа төрлөөр хөрөнгө оруулах үүргийг бид хүлээхгүй. Бодит ашгийг илүү бодитой хүртэх нөхцөлийг хангах үүднээс ажлын хэсэг ажилласан. Үүнийг тохиролцсон хэмжээндээ протколдож Засгийн газраас дамжуулан УИХ-д өргөн барих нөхцөлөө хангаж байгаа юм. Энэ төслийн үнэ цэнийг өнөөдрийн өртгөөр тооцоход 12 тэрбум долларынх. Энэ төслөөс Монгол Улс 30 жилийн хугацаанд нийт дүнгээрээ 3.5 тэрбум орчим долларын орлого олж, 10 хувийн АМНАТ, ногдол ашиг хэлбэрээр хүртэхээр байгаа нь өндөр ач холбогдолтой юм.

Мөн нэмэгдэж орж ирсэн орлогоос нь өсөн нэмэгдэх АМНАТ-ыг авна гэдэг хэлэлцээрийг хийсэн. Ингээд ажлын хэсэг ажиллаад нэгдүгээрт нийт орлогоос өсөн нэмэгдэх орлого авна. Мөн дэлхийн зах зээл дээр мөрдөгдөж байгаа ураны үнээс хамаараад 11-19 АМНАТ-ыг авдаг болно гэдгээ илэрхийлсэн. Энэ төслөөс бид эдийн засгийн өндөр ашгийг хүртэх ёстой. Энэ төслийн үр ашгийн дийлэнх нь манай тал хүртдэг байх ёстой гэсэн зарчмыг баримтлаж байгаа. Монгол Улсын Засгийн газраас байгуулагдсан ажлын Үндсэн хуулийн 6.2 дэх заалтаа өгөөжийн 50+1 хувь нь Монголын талд байх ёстой гэсэн зарчмыг баримтлан ажилласан.

Монгол Улсын Засгийн газар 10 хувийн давуу эрхтэй хувьцааг эзэмших Францын талаас санал тавьж, ярилцсан. Тэд алтан хувьцааны санал тавьсныг давуу эрхийг эзэмших хүсэлтээ хэлэхэд Францын тал хүлээн зөвшөөрсөн. Өнөөдрийн үнэ цэнээр тооцоход 400 орчим сая ам.долларыг ногдол авахаар болсон ба жилд 13 сая ам.доллар авна.

Монгол Улсын хэрэгжиж буй аливаа татварын хууль эрх зүйн орчноос давсан хөнгөлөлт, таатай орчныг үзүүлэхгүй гэдэгтэй талууд санал нэгдсэн.

Мөн одоо хэрэгжиж буй хуулийн дагуу төсөл хэрэгжих Дорноговь аймаг АМНАТ-өөс 10 хувиар санхүүжнэ. Түүнээс гадна хөрөнгө оруулалт хийж байгаа компани нийгмийн хариуцлагын хүрээнд жилд 1 сая ам.долларыг аймагт зарцуулна.

Уран нь олон улсын бирж дээр худалдаалагддаг.  Гэрээ, хөрөнгө оруулалт, үйл ажиллагааны бүх асуудлыг хэвлэл мэдээлэл, олон нийтэд нээлттэй мэдээлнэ. Уран нь Монгол оронд шинэ тутамд бий болж байгаа зүйл. Олон нийт үүнийг их аюултай зүйл, их том хэмжээний төсөл гэж ойлгодог. Орчин үеийн дэвшилтэт технологийн аргаар буюу байгаль орчинд ээлтэй олборлолт хийх талаар илүү олон нийтэд тайлбарлаж, таниулахыг зорьж байна гэв. 

---