УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар Монгол Улсын Үндсэн хуулийн эцсийн хэлэлцүүлгийг хийж байна. 

Чуулганы нэгдсэн хуралдаан эхлэхийн өмнө УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хороо хуралдаж, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн гурав дахь хэлэлцүүлгийг хийжээ. Уг байнгын хороо Монгол Улсын Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах хүрээнд УИХ нэг танхимтай, 126 гишүүнтэй байна. УИХ-ын гишүүдийн 78-ыг тойргоос, 48-ыг намын нэрсийн жагсаалтаар сонгохыг дэмжсэн байна. 

Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах өөрчлөлтийн төслийн гурав дахь хэлэлцүүлгийг хийж байгаатай холбогдуулж гишүүд байр сууриа илэрхийлж үг хэлж, асуулт хариулт үргэлжилж байна. 

УИХ-ын гишүүн Д.Ганбат:

-Монгол Улс Үндсэн хуулиараа парламентын засаглалтай байна гэж заасан. Сүүлийн нэг жил парламентын засаглал байхгүй болсон. Тал нь Засгийн газарт ороод суучихсан. Гүйцэтгэх засаглалд хяналт тавих юм байхгүй өнөөдрийг хүртэл явлаа. Үндсэн хуульд оруулах өөрчлөлттэй холбоотойгоор хоёр удаа ард иргэдтэйгээ уулзаж, санал солилцлоо. Ард түмний амьдрал үнэхээр доройтсон байна. Хулгай зэлгий гэмт хэрэг, ханшийн өсөлт туйлдуулсан байна. Та бүхэнд ард түмэн найман жилийн хугацаанд 65, 62 суудал өгсөн. Гэтэл найман жилийн хугацаанд хийж хэрэгжүүлсэн ажил нь гурван хүний хоёр нь ядуу байна. Намын жагсаалтаар нэр дэвшигчид нь УИХ-д ард түмнээс нэг удаа сонгогдсон хүнийг оруулах ёстой. Болсон болоогүй сөөсгөр банди нар, годгор охидыг оруулж ирж болохгүй. Салбар салбарын төлөөлөл гэж яриад байх юм. Тэгэхээр бие үнэлэгч, нууц амрагууд, хамаатан садны төлөөллийг УИХ-д орох уу?

УИХ-ын гишүүн Д.Өнөрболор:  

-Тэгш бус байдал авлига хээл хахууль тогтворгүй засаглалыг засахын төлөөх Засгийн газрын санаачлагыг тогтолцооны хувьд дэмжиж байгаа боловч ёс суртахуунтай төлөөллийг сонгох хүсэлтэй байгаагаа иргэд шаардаж байна. Холимог тогтолцоог иргэд дэмжиж байгаа ч улсаа тоносон төлөөлөл орж ирэх вий гэдгээс болгоомжилж байна. УИХ-д суудалгүй намууд ч жагсаалтаа худалдах эрсдэл байгааг болгоомжилж байна. Иргэд сонгогчидтой уулзахад өмнө нь төсөл хөтөлбөр ярьдаг байсан бол одоо төрд уурласан бухимдлаа илэрхийлсэн талбар болж хувирсан.

УИХ-ын гишүүн Б.Энх-Амгалан:

- Иргэд чи чинь саяхан ирээд найман жил Үндсэн хуулиа өөрчлөхгүй гээд яриад байгаагүй билүү гэж асууж байна. 76 онцгүй тоо харагдаад байгаа бол Монгол гэрийн унины билэгдлээр 88, Тэнгэр заяа шүтлэгээр 99 болго гэж хэлсэн шүү. Мөн Үндсэн хуулиараа ойр ойрхон оролдож байгаад Үндсэн хуулийн хямрал руу явах вий гэдгийг болгоомжлуулж байна. УИХ яагаад заавал 152, 126 гишүүнтэй болох шаардлага байгаа юм бэ? Сонгуулийн тогтолцоо холимог болсноор тойргоос болон жагсаалтаар сонгогдох нь. Жагсаалтынхаа эхэнд малчин, тариаланч, эрдэмтэн мэргэд, инженер техникийн төлөөлөл, гадаад дахь Монгол иргэдийнхээ төлөөллийг жагсааж, ард нь улстөрчидөө бичээрэй гэж хэлсэн шүү. Нам дугуйлахгүй шүү. Намын нэрийн ард улсаа тоносон хүмүүс ичихгүй ороод ирдэг. Тийм учраас нам дугуйлахгүй, хүн дугуйлахад анхаараарай гэж хэлсэн.

УИХ-ын гишүүн О.Цогтгэрэл: 

-Өнгөрсөн хугацаанд иргэдтэй уулзаж ажиллаа. Иргэд ихээхэн бухимдалтай байна. Монголын төр чадвахижих шаардлагатай байна. Асуудлын шалтгаан УИХ-ын гишүүдийн тоондоо бус, иргэдийн амьжиргаа муу байгаагаас иргэд бухимдаж байгаа гэж дүгнэж байна. Ардчилсан нам санал гээгдэхгүй байх гэдэг зарчмын байр суурьтай байсан. Ингэхийн тулд тоог нэмэгдүүлэх шаардлага үүссэн. Аливаа асуудалд Монголчууд арга билгийн талаасаа хардаг. Манай Ардчилсан нам дотор бэлгэдлийн тоонд ач холбогдол өгдөг хүмүүс олон байдаг. Энэ ч утгаараа 126 гэдэг тоог нь эзэн Чингис хаан Их монгол улсаа 1206 онд байгуулж байсан түүхтэй адил харагдаж байгаа юм. Судлаачдын байр суурийг хүндэтгэн үзэж бодлого шийлвэрээ гаргах нь зүйтэй гэж үзэж байгаа гэв. 

 

---