Энэтхэгийн Ерөнхий сайд Нарендра Моди хотуудад бий болсон хогон уулуудыг хог хаягдал дахин боловсруулах үйлдвэрүүдээр солино гэсэн амлалтыг энэ сарын эхэнд өгчээ. Тус улсын хүн амын шигүү оршин суудаг томоохон хотуудын нэг Мумбайн баруун талд 18 давхар барилгатай дүйцэхүйц өндөр хогон уул үүссэн нь хамгийн өндөр хогон уулд тооцогдож байна.

Энэ хогон уул зуу гаруй жилийн настай гэж хог түүдэг 19 настай Фарха Шайх ярьжээ. Тэр ихэвчлэн хуванцар сав, шил цуглуулж хогийн зах дээр зардаг байна. Гэвч хогон дунд эвдэрсэн гар утас маш их байдаг аж. Тэр засагдах боломжтой утаснуудыг засч сэлбэн хэсэгтээ л кино, видео бичлэг үзэж, тоглоом тоглож, найзуудтайгаа ярьж, зурвас илгээнэ. Гэвч удалгүй дахин эвдрэх үед гадаад ертөнцөөс урьдын адил хэсэгтээ тусгаарлагдана.

Фархагийн ажиллаж, амин зуулгаа залгуулдаг Деонарын хогон уул нь Энэтхэгийн хамгийн том, хамгийн эртний хогийн цэг ажээ. Энд 16 сая тн хог байгаа бөгөөд 120 гаруй га талбайг хамарч, 36,5 метр өндөрт хүрсэн байна. Хогон уул овооны ойролцоо метан, устөрөгчийн сульфид, нүүрстөрөгчийн дутуу исэл зэрэг хорт хий ихээр ялгардаг. 2016 онд хэдэн сарын турш эдгээр хогийг шатаахад гарсан утаа нь Мумбай хотыг бүрхэж, агаарын бохирдлын гол шалтгаан болсон юм.

2020 онд Дели хот дахь Хүрээлэн буй орчин, Шинжлэх ухааны төв Энэтхэг улс даяар 3,159 хогон уул, 800 сая тн хог хаягдал агуулж байгааг тогтоожээ. Мумбайд Деонарын хогийн цэгийг хаах шүүх хурал 26 жил үргэлжилсэн боловч хог хаягдал нэмж хаяхаа зогсоогоогүй байна.

Ерөнхий сайд Нарендра Моди энэ сарын 1-ний өдөр улс даяар байгаа хогон уул овоог цэцвэрлэхийн тулд 13 тэрбум ам.долларын хөтөлбөр хэрэгжүүлэхээ мэдэгдсэн. Гэвч мэргэжилтнүүд Модигийн төлөвлөгөө амжилттай хэрэгжинэ гэдэгт эргэлзэж байна. Учир нь жижиг хотуудыг дагасан хогон овоолгыг засварлаж, бүх хогийг боловсруулах, ангилан ялгахад маш их хүндрэлтэй байхад Мумбай шиг 20 сая оршин суугчтай том хотуудад илүү том саад бэршхээл тулгарах нь гарцаагүй гэж шинжээчид үзэж байгаа юм. Мөн хогон уулуудыг байхгүй болгох үед Фарха шиг энд ажиллаж, эндээс амьжиргаагаа залгуулдаг иргэдийн амин зуулга тасрах юм.

Эх сурвалж: ВВС

---