Монголчууд бид аливааг бэлгэдлээр бодож, тооцоолж хийдэг ард түмэн. Тиймдээ ч шинэ жил, цагаан сар, алив баяр ёслолыг муу муухайгаасаа салж , цоо шинээр эхэлж байна гэж үзэн, шинэ эхлэлийг элбэг хангалуун, эрч хүчтэй эхлүүлэхийг зорьдог. Энэ ч утгаараа баяр наадамд гар татдаггүй.
Шинэ оноо угтах гэж байгаа учир бүх зүйлээ элбэг хангалуун байлгахыг хичээж, айл бүр л чадлынхаа хэрээр шинэ жилдээ бэлдэж байна. Харин шинэ жилийн өдрүүдээр нийт хэдэн төгрөгийн зардал гардаг талаар бяцхан тооцоолол хийж үзье.
Жирийн айл бүрийн баярын ширээн дээр зайлшгүй байдаг өргөн хэрэглээний зүйлс/дундаж үнээр тооцоолов/:
Торт- 40000
Оргилуун дарс- 20000
Чихэр, жимс/өргөн хэрэглэдэг алим, мандарин, усан үзэм, бананаас тус бүр 1кг гэж тооцоход/- 40000
Ундаа, жүүс/савтай жүүс, газтай ундаа/- 20000
Архи-30000
Салатны орц/ганц нийслэл салат хийнэ гэж тооцоход-өндөг, хиам, төмс, лууван, /-30000
Хиам, огурцы-3кг-30000
Бэлэг/1ш-15000*10/-150000 төгрөг.
Зөвхөн ширээн дээр тавих дээрх зүйлсийг бэлдэнэ гэж тооцоход нэг айл 360 мянган төгрөг зарцуулах ажээ. Үүн дээр ямар хоол унд хийх, хэдэн хүнтэй баяраа тэмдэглэх, хэр өндөр зардалтай айл эсэхээсээ хамаараад зардал бүр өснө.
Харин нэг айл ийм хэмжээний мөнгийг ганцхан өдрийн дотор баярын ширээ засахад зарцуулдаг гэж тооцвол манай улсад байх нийт 894 мянган өрхөд үржүүлж үзвэл 894.000/өрх/*360.000/төгрөг/=321.840.000.000 /гурван зуун хорин нэгэн тэрбум/ төгрөгийг зөвхөн шинэ жилд зарцуулдаг байж таарах нь...