Бамбайн дутагдал, хордлого гэх хоёр эмгэг жирэмсэн эмэгтэйчүүдэд ихэвчлэн тохиолддог. Уг эмгэгээс юунаас болдог хэрхэн эрт оношилж эмчлэх талаар болон жирэмсний үеийн сахарын өвчлөлийн талаар УНТЭ-ийн Дотоод шүүрэл, диабетын төвийн их эмч Д.Дариймаатай ярилцсан юм.

-Жирэмсний үеийн бамбайн дутагдал хэрхэн илэрдэг вэ?

-Бамбайн дутагдлын үед доорх зовуур илэрдэг. Үүнд өтгөн хатах, юм мартаж санана, үс унана, их идээгүй мөртлөө шалтгаангүй жин нэмдэг, арьс салст хуурайшина, хумс хугарна гэх мэт зовуур илэрдэг. Үүнийг мэдэхгүйгээгээсээ манай эмэгтэйчүүд дотоод шүүрлийн мэргэшсэн эмчид үзүүлээгүйгээс болоод ургаа алдах тохиолдол байдаг. Бамбайн дутагдлыг оношлоогүйгээс ураг маань сэтгэцийн болон оюуны хомсдол, хоцрогдолтой болох магадлал өндөр байдаг. Тиймээс дээрх шинж тэмдэг илрэх юм бол мэргэжлийн эмчид үзүүлэх хэрэгтэй. Мэргэжлийн эмчид хандаагүйгээс болоод төрөх явцад хүүхэд эндэх тохиолдол байдаг.

Иргэдийн хувьд дур мэдэж бамбайн хордлогын үед эм уудаг. Зарим эмч нар мэдэхгүйгээсээ болоод бамбайн хордлоготой жирэмсэн эмэгтэйд тиреотоксикоз гэх эм уулгасан байдаг. Энэ нь урагт гаж нөлөө үзүүлдэг

-Жирэмсний үеийн бамбайн хордлогын талаар тайлбарлахгүй юу?

-Жирэмсний үед бамбайн хордлогын үед халууцна, хөлөрнө, сэтгэл санаа тогтворгүй амархан баярлаж, гомдоно, уйлна, нойргүйднэ, жин хасагдана, гар хөл салганах зэрэг зовуурууд гарч ирдэг. Энэ үед хүмүүс зүрх дэлсээд байна гэж бодон зүрхний эм уугаад байдаг. Гэтэл дотоод шүүрлийн эмгэг гэдгийг мэддэггүй. Бамбай булчирхай нь бамбайн дааврыг ялгаруулан биеийн энергийн нөөц болон хэрэглээг хангадаг. Иргэдийн хувьд дур мэдэж бамбайн хордлогын үед эм уудаг. Зарим эмч нар мэдэхгүйгээсээ болоод бамбайн хордлоготой жирэмсэн эмэгтэйд тиреотоксикоз гэх эм уулгасан байдаг. Энэ нь урагт гаж нөлөө үзүүлдэг. Учир нь эмийн бодис нь эхэд болон урагт ихсээр дамжин нөлөөлдөг. Урагт бага нөлөөлдөг эм бэлдмэл байдаг. Үүнийг сонгон уух хэрэгтэй гэдгийг зөвлөмөөр байна.

-Жирэмсний үед дааврын өөрчлөлтөөс болоод бамбайн дутагдал, хордлого илрэх тохиолдол яах вэ?

-Эх, ургийн талаас дааврын өөрчлөлтийн улмаас зарим тохиолдолд бамбайн хордлого, дутагдал үүсэж болно. Сүүлийн үед жирэмсний үеийн чихрийн шижин маш их оношлогдож байна. Үүнийг дагаад бамбайн эмгэгүүд оношлогдохоос гадна ялангуяа хаврын улиралд бамбайн өвчин сэдэрдэг байгаа.

Жирэмсний чихрийн шижин ихэвчлэн шинж тэмдэггүй явагддаг. Үүний улмаас жирэмсний 24-28 долоо хоногийн хооронд глюкоз-скреенинг тест хийлгэхийг ихэнх эмэгтэйчүүдэд зөвлөдөг

-Жирэмсний үеийн чихрийн шижин оношлогдох болсон гэлээ. Тухайн эмэгтэй жирэмсэн болохоосоо өмнө сахаргүй байсан мөртлөө жирэмсний үед илэрч байна гэсэн үг үү?

-Яг тийм. Жирэмсэн үеийн дааврын өөрчлөлтийн улмаас эсүүд инсулинд хариу урвал өгөх явц өөрчлөгдөж болдог. Ихэнх жирэмсэн эмэгтэйчүүдэд энэ нь асуудал үүсгэдэггүй. Биед инсулины хэрэгцээ ихсэхэд нойр булчирхай дасан зохицож инсулины ялгаруулалтаа нэмэгдүүлдэг. Хэрэв нойр булчирхай жирэмсний явцад өсөн нэмэгдэж байгаа инсулины хэрэгцээг хангаж чадахгүй бол цусан дах глюкозын түвшин өндөр болсны улмаас жирэмсэн үеийн чихрийн шижин үүсдэг.

Жирэмсэн үеийн чихрийн шижинтэй эмэгтэйчүүдийн ихэнх нь төрсний дараа хэвийн байдалдаа эргэж ордог. Харин дараагийн төрөлтийн үед дахин чихрийн шижин үүсэх магадлал болон жинхэнэ чихрийн шижин үүсэх магадлал өндөр болдог байна. Жирэмсний чихрийн шижин ихэвчлэн шинж тэмдэггүй явагддаг. Үүний улмаас жирэмсний 24-28 долоо хоногийн хооронд глюкоз-скреенинг тест хийлгэхийг ихэнх эмэгтэйчүүдэд зөвлөдөг. Жирэмсний үеийн чихрийн шижингийн үед ам цангах, шээсний гарц их болох, нүд бүрэлзэнэ, гол нь шалтгаангүй жин хасагдана, гүйлгэх зэрэг зовиур илэрдэг.

Эх маань чихрийн шижинтэй эсэхээ мэдэхгүй явбал урагт нөлөөлж, ургийн гачигууд үүсдэг. Оношлохгүй явбал төрөх явцад ураг эндэх асуудал байдаг. Жирэмсний чихрийн шижингийн үед маш сайн хяналтад байх хэрэгтэй. Төрөлхийн бамбайн эмгэгтэй жирэмсэн эмэгтэй ЭХЭМҮТ-ийн мэргэжлийн эмчийн хяналтад хамрагдах ёстой. 35-дээш насны эмэгтэйчүүдийн хувьд эрсдэл бүлэгт хамрагддаг тул ялган оношлуулах шаардлагатай.

Ялангуяа жирэмсний бамбай эмгэгтэй эмэгтэйчүүд эмийн тунг жирийн бамбайтай хүнээс 50 дахин нэмэгдүүлж уудаг

-Жирэмсний үеийн бамбайн эмгэг бүрэн эмчлэгдэх боломжтой юу?

-Бамбайн эмгэгтэй бол бамбайн дааврын шинжилгээ өгөөд гормоны хэмжээ 1.5 дотогшоо байвал жирэмслэхийг зөвлөдөг байгаа. Жирэмсэн үед бамбайн эмгэг илэрсэн тохиолдолд 21 хоног тутам эмчид үзүүлж, эмийн тунгаа тааруулдаг. Ураг томрох тусам уух эм нэмэгддэг. Ялангуяа жирэмсний бамбай эмгэгтэй эмэгтэйчүүд эмийн тунг жирийн бамбайтай хүнээс 50 дахин нэмэгдүүлж уудаг. Жирэмсний үед бамбайн дутагдал, хордлого, чихрийн шижингийн шинж тэмдэг илэрсэн тохиолдолд мэргэжлийн эмчид хандах хэрэгтэй.

 

---