LiveTV.mn сайт “Танд хэрэгтэй” булангаараа Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллага /товчоор ШХАБ.сур/-ын тухай мэдээлэл бэлтгэлээ. Сүүлийн үед энэ талаарх мэтгэлцээн нийгэмд газар авч, гадаад харилцаа, бүс нутгийн бодлого сонирхдоггүй хүмүүс хүртэл татагдан ороод байна.

Ингээд та бүхний мэдлэгт дусал болгох үүднээс ШХАБ-т элсэхийг хэн, хэн дэмжиж байгаа, хэн, хэн эсрэг байгаа, хэн дундын байр сууринаас хандав гэдгийг хүргэж байна. Эндээс та бүхэн өөр өөрсдийн дүгнэлтийг хийх биз ээ.   

 

ШХАБ-д гишүүнээр элсэхийг дэмжиж буй хүмүүсийн байр суурь

Монгол улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга:

-ШХАБ-д тогтоосон байр сууриа ахисан түвшинд аваачин, илүү идэвхтэй оролцоо, хамтын ажиллагаанд шилжих хэрэгтэй байна. Ингэснээр гишүүн найман оронтой нэн таатай нөхцлөөр харилцах боломж үүсэхийн зэрэгцээ олон жил яригдаж байгаа бүс нутгийн дэд бүтцэд холбогдох ажил хийгдэнэ гэж харж байна.

Ийм прагматик хандлага баримтлан гадаад худалдааны таатай нөхцлүүдийг бий болгож байж хөрөнгө оруулалтыг их хэмжээгээр татах дүр зураг харагдаж байна. Нэгэнт тохирсон дэд бүтцийн тохироонууд, Эдийн засгийн коридорыг байгуулж чадвал Оюутолгойгоос дутахгүй орлого олох боломж байгааг судалгаа харууллаа. Хятад, Оросыг холбосон, цаашлаад Хятад-Европыг холбосон транзит тээврийг хөгжүүлж байж бид мөчлөг дагасан, үхээнц эдийн засгаасаа салж чадна гэж бодож явдаг юмаа.

 Монгол улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх:

-Монгол улс ШХАБ-д гишүүнээр элсэх асуудалд шийдэл гаргах цаг болсон

 УУХҮ-ийн сайд Д.Сумъяабазар:

-Ажиглагчийн статустай 14 орчим жил явчихлаа. Манайх ажиглаад, ажиглаад л байдаг, бусад улс орнууд ороод, хөгжөөд л байдаг. Эдийн засгийн коридор л гэнэ, “Бүс ба зам” хөтөлбөр л гэнэ, бүс нутгийн хувьд орнууд хамтраад хөгжөөд байна. Монгол улсын Засгийн газар ШХАБ-д элсэх нь зүйтэй гэсэн байр суурьтай байгаа. Энэ асуудал УИХ руу орох байх.  

 Зам тээвэр, хөгжлийн сайд Б.Энх-Амгалан:

-Засгийн газрын бидэнд өгсөн мэдээллээр (Засгийн газрын гишүүн болохоос өмнөх ярилцлага.Сур) гуравдагч хөршийн харилцаа хумигдахгүй юм билээ. ШХАБ бол эдийн засгийн хамтын ажиллагааг дэмжих байгууллага. Хэзээ нэгэн цагт Монгол улс ШХАБ-ын гишүүн болно гэдэгт эргэлзэхгүй байна.  

 АН-ын дарга, УИХ-ын гишүүн С.Эрдэнэ:

-Монгол улсын Ерөнхийлөгчтэй санал нэг байгаа. ШХАБ-д элссэнээр нийгэм, эдийн засгийн олон боломж нээгдэнэ. Улсын хөгжлийн түлхүүр энд байна. Манайхыг тойроод байгаа Эдийн засгийн коридорын зарим боломжууд нээгдэнэ.

 УИХ-ын гишүүн Л.Болд:

-Намайг Гадаад харилцааны сайдаар ажиллаж байхад ШХАБ-д элсэх нөхцөл бүрдээгүй байсан. Өнөөдөр ШХАБ-т элсэх талаар шийдвэрээ гаргах цаг нь болсон байна. Саналаа бид нэгтгэж чадвал энэ бол маш чухал үйл явдал болно.  

 УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ:

-Энэ талаар УИХ, Засгийн газар, Ерөнхийлөгчийн институт нэгдсэн ойлголттой, нэг үгтэй байх хэрэгтэй. ШХАБ-ыг НАТО, Варшавын гэрээний орнууд шиг цэрэг зэвсгийн эвсэл холбоо гэж үздэггүй. Энэ бол цэвэр эдийн засгийн хамтын ажиллагааны байгууллага гэж хардаг. 

 

Дундын буюу сайтар хэлэлцэх ёстой гэсэн байр суурьтай хүмүүс:

 УИХ-ын дарга Г.Занданшатар:  

-ШХАБ-ын асуудлыг УИХ дээр шийдвэрлэнэ.  Гэрээний эхний өгүүлбэрт гишүүн орнууд  газар нутаг, аюулгүй байдлаа хангах үүрэгтэй гэсэн заалт бий.  Гадаад бодлого судлаачдын нотолгоон дээр үндэслэн шийдвэрээ гаргана.

 ЗГХЭГ-ын дарга Л.Оюун-Эрдэнэ:

-ШХАБ-д эсэх нь хоёр орны түншлэлтэй холбоотой чухал асуудал.  Арга хэлбэрийн хувьд ШХАБ-д заавал элсэхээс өөр гарцгүй байна уу гэдгийг судалж үзэх ёстой. Парламентын гишүүдийн байр суурь өөр, өөр байгаа тохиолдолд олон түвшинд хэлэлцүүлэг хийж олон талаас нь харж үзэх ёстой. Эцсийн бүлэгт ШХАБ-д элсэх эсэхийг парламент л шийдэх асуудал юм. 

 Гадаад харилцааны яамны хэвлэлийн төлөөлөгч:

-Гадаад бодлогын асуудлыг дотоод улс төрийн маргааны талбар болгох нь улс орны эрх ашигт болон манай улсын гадаад харилцаа, хамтын ажиллагааны хөгжил дэвшилд сайн үр нөлөө авчрахгүй.

Манай улс бүс нутгийн болон олон улсын томоохон байгууллагад гишүүнээр элсэх эсэх асуудлыг бүх талаас нь ул суурьтай судалсны үндсэн дээр шийдвэрлэдэг. ШХАБ-д гишүүнээр элсэх эсэх асуудлаар эцсийн шийдвэрийг УИХ гаргана.

 Ерөнхий сайд асан М.Энхсайхан /өмнө нь элсэхийн эсрэг байсан.Сур/:

-Орно, орохгүй гэж маргалдахаасаа өмнө энэ байгууллагын гаргасан баримт бичгүүдийг салбар, салбарынхан сайтар судлах ёстой. Түүнээс биш байгууллагыг нь үгүйсгэх хэрэггүй. Тэдний дунд хэрэгтэй ажил байгааг үгүйсгэхгүй. Гэхдээ бид очоод толгойгоо шургуулах уу гэдэг бол санаа зовоосон том асуудал. Бидний илүү сонирхох асуудал бол эдийн засгийн харилцаа.

 Олон улсын харилцааны судлаач Д.Баярхүү:

-Монголоос өөр улсаар эгнээгээ тэлэхийг (ШХАБ-ын гишүүнээр элсүүлэхийг.Сур) Хятад хүсэхгүй гэснийг нотлох нэг баримт байна. Чиндаогийн саммитын үеэр Монгол, Хятадын болон гурван улсын Төр тэргүүн нар уулзаж хэлэлцээ хийхэд ноён Си Жинпин ингэж хэлжээ. “Монгол бол ШХАБ-ын анхны ажиглагч орон. Монголын тал ШХАБ-тай хамтын ажиллагааны түвшнээ дээшлүүлэхийг Хятадын тал дэмжинэ. ШХАБ-ын хүрээн дэх зохицуулалт, хамтын ажиллагаагаа өргөтгөн, Монголын тал болон ШХАБ-ын харилцааны түвшинг дээшлүүлж, ШХАБ-ын хамтын ажиллагаанд Монголын тал гүнзгий оролцохыг сайшаана” гэжээ.

 

 ШХАБ-д гишүүнээр элсэхийг эсэргүүцэж байгаа хүмүүсийн байр суурь

Монгол улсын Ерөнхийлөгч асан Ц.Элбэгдорж:

-Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллагын тухайд Монгол өөрийн гэсэн онцлогтой. ШХАБ-д бид ажиглагч гэдэг байр сууринаасаа цааш алхах ямар ч шаардлагагүй. Гар барина, бугуй барина. Тэгээд чамайг тэвэрнэ. Чи тэр тэврэлтээс хэзээ ч гарч чадахгүй. 

 Гадаад хэргийн сайд асан, УИХ-ын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил:   

-БНХАУ, ОХУ-ын гол байгууллага руу гүйж орчихоод, дуртай цагтаа хаалгыг нь саваад гарна, дуртай цагтаа маргалдаад шийдвэрийг нь гаргуулахгүй байж чадна гэж үзэж байгаа нь бодит амьдралд нийцэхгүй. Бодит амьдрал дээр бид нар нэгэнт элсчихвэл гарч чадах уу, үгүй юу гэдгийг хэлж мэдэхгүй. Миний бодлоор чадахгүй л болов уу. ШХАБ -ыг зүйрлэж хэлбэл, ерөөсөө нэг урсгалтай зам юм. Дүрэм нь зөвхөн л урагшлах. Нийгэмд хэлэлцүүлэг хийхгүйгээр яаруу шийдвэр гаргачихдаг. Тэгтэл үүнийг нь олон нийт дэмжихгүй бол яах вэ

 Гадаад хэргийн сайд асан Ц.Гомбосүрэн:

-Манайхыг ШХАБ-д элсүүлэхийн цаана манай улсын гурав дахь хөршийн бодлогыг саармагжуулах санаа байгаа гэж бид “хардах” эрхтэй. Энэ бодлого маань манай хувьд улс төрийн төдийгүй түүнээс ч өргөн утгаар ямар чухал ач холбогдолтой билээ. Өөрөөр хэлбэл, бид тэр бодлогоо бүдгэрүүлж хэрхэвч болохгүй. Дахин хэлэхэд, болзошгүй “хуваагдмал” ертөнцөд бид хэний ч талд орох ёсгүй. Хоёр хөрш, гурав дахь хөршийнхөө бодлогын үзэл баримтлалаар явах ёстой.

 Элчин сайд, доктор Ж.Чойнхор:

-Одоогийн байгаа ажиглагчийн статус ямар боловч ойрын жилүүдэд хангалттай гэж үзэж байна. ШХАБ-д ажиглагчийнхаа түвшинг ахиулж бүрэн хэмжээнд гишүүнээр элсэхийг бид өөрсдөө яараад байх шалтаг байхгүй л гэж бодогдож байна. Яаруулаад байгаа шалтгаан байгаа бол Монголын маань хувь заяанд алс хэтдээ ямар үр дагавартай байж болохыг чамбай дэнслэн байж шийдвэр гаргууштай байна. Энэ мэт эгзэгтэй тохиолдолд урдаа бариад байх тун ч эвтэйхэн бамбай бол албан ёсоор тунхаглаваас зохилтой Төвийг сахих бодлого л байх болно доо гэж бас бодогдном.

 

 

---