АН бол дотоод ардчилалтай, МАН дотоод ардчилалгүй нам гэсэн яриа бий. АН-ын ямар ч гишүүн нам, удирдагчдаа шүүмжилж болдог бол МАН-д энэ нь хориотой. Хэрэв шүүмжилбэл намд байх суух газаргүй болгодог гэсэн яриа бий. Энэ бол худал юм.

АН ч дотоод шүүмжлэлд дургүй болоод байгаа нь Ерөнхий сайд асан Р.Амаржаргал намаасаа хоёр удаа хөөгдсөнөөс харагддаг. Сүүлийн үед АН гишүүдээ хөөж туух нь энгийн үзэгдэл болоод байгаа.

Хатуу хайрцагласан бодлоготой гэгддэг МАН-ын хувьд ч дотоод ардчилал ихтэй. Үе үе намаа аврах, шинэчлэх хөдөлгөөн үүсэх ба онцлог нь АН-аас хөөгдсөн улс хэн ч биш болдог бол МАН-д үүссэн хөдөлгөөн бүр удирдагчдаа улстөрийн хамгийн дээд тушаалд нь аваачдаг зүй тогтол бий болоод удаж байна.

 

Зүүний хүчний холбооноос Монгол улсын Ерөнхий сайд, намын даргад

Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхэд хүнтэй илэн далангүй харьцаж чаддаг, хүн татах увьдас байдаг. Тэрээр ямар ч хүнтэй хэл амаа амархан олдог. Ямар ч хүнийг амархан өөртөө татдаг. Уулзсан эрчүүд нь түүнтэй адил түс тас, шулуухан, нуруутай байхыг хүсэж эхэлдэг бол эмэгтэйчүүд нь ийм нөхөртэй, найз залуутай байхсан гэж хүсдэг гэдэг юм билээ.

Тэр энэ унаган чанараараа МАН-ын залуучуудын байгууллагыг байгуулж байсан. Өөрийн гэр бүлийг нам дотроо үүсгэн байгуулж чадсан. НАМЗХ-ын гишүүнчлэл 40 насаар дуусдаг байдлыг өөрчилж, гэр бүлээ хэвээр авч үлдэхийн тулд Зүүний хүчний холбоог мөн байгуулсан. Энэ холбоонд НАМЗХ-ныхон ч ордог, 40-өөс дээш насны гишүүд ч багтдаг.

2016 оны 12 сард Чингис зочид буудалд зохиогсон Зүүний хүчний холбооны шинэ жилээр “2017 онд Ж.Эрдэнэбатын Засгийн газрыг унагана”, “Тэр тэр тийм албан тушаалд очно”  гэхчлэн улс орны ирээдүйн зураглалыг 2020 он дуустал зурчихсан, баяр хөөрөө багтаан ядаж байсан гэдэг. Тэдний зураглалаар бүх зүйл болж, Засгийн газар унаж, өдгөө тэрээр намын дарга, Засгийн газрын тэргүүний алба хашиж байна. Цаашид ч энэ холбооны хүчээр У.Хүрэлсүх гэдэг хүн түүхэнд нэрээ улам тодоор үлдээнэ гэсэн таамаг бага багаар биелсээр байгаа.  

 

Г.Занданшатарын байгуулсан хөдөлгөөн

МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга байсан тэрээр 2012 оны сонгуульд өвдөг шороодонгуутаа АНУ руу “Зөвлөлдөх ардчилал судална” хэмээн явсан. Энэ зууртаа Нэг Монгол ТББ-ыг байгуулж “Нэг Монгол нэг зүгт” хэмээн уриалж, зөвлөгөөн, уулзалт хүртэл чамгүй зохион байгуулсан. Туслах, зөвлөхүүдээрээ баахан хүний регистр бүртгэж, гишүүнчлэл хуурмагаар бүрдүүлсэн. Үүнийгээ намын удирдлагууддаа харуулж явсаар өдгөө ЗГХЭГ-ын дарга, Монгол улсын сайд болоод байгаа нь нууц биш.  

 

Генсекийн байгуулсан “Шинэчилье” хөдөлгөөн

МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгалан цагтаа “Шинэчилье” нэгдсэн хөдөлгөөн байгуулан ажиллаж байсныг хүмүүс мартсан байна. 2012 оны УИХ, Орон нутаг, Ерөнхийлөгчийн гэсэн гурван сонгуульд МАН тааруухан амжилттай оролцсон нь түүнийг хөдөлгөөн байгуулахад хүргэсэн ба “Манай хөдөлгөөний зо­­рилго бол хэн нэг хүн, тодорхой улстөрчийн эс­рэг чиглээгүй, ер нь МАН нь үзэл баримтлал, үйл ажиллагааны хувьд шинэч­лэгдэж, цаашдаа хүч­тэй сөрөг хүчин болохын тулд зайлшгүй шинэчлэл хийгдэх шаардлагатай бол­жээ гэж үзсэний үндсэн дээр нэгдэцгээсэн” гэж хөдөлгөөний зорилтоо ярьж байсан нь цагаан дээр хараар үлджээ.

Шинэчлэлийн хорооны даргаар өдгөө УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан ажиллаж байсан гэхээр хөдөлгөөн тэдний хөлийг дөрөөнд хүргэжээ. Т.Аюурсайхантай холбоотой бас нэг хөдөлгөөн бол 2017 оны долдугаар сард байгуулсан “60 тэрбумаас намаа цэвэрлэе” хөдөлгөөн юм. Энэ хөдөлгөөнийг Т.Аюурсайхан, Л.Оюун-Эрдэнэ нар байгуулсан байдаг. Гэхдээ Л.Оюун-Эрдэнэ энэ хөдөлгөөнтэй хөдөлгөөнгүй өөрийн гэсэн “хүрээлэн”-гээр хөдөлдөг хүн юм.

 

Судалгааны байгууллага нэртэй Л.Оюун-Эрдэнийн бүлэглэл

Харвардын “хурдавчилсан дамжаа” дүүргэж ирсэн Л.Оюун-Эрдэнэ 2015 онд “Азийн Хүлэг Улс” бодлогын судалгааны хүрээлэн гэгчийг байгуулсан. 2016 оны сонгуулийг угтаж байгуулсан энэхүү хүрээлэндээ өдгөө улстөрд хамтран зүтгэж байгаа олон хүнийг гишүүнээр элсүүлсэн. Тухайлбал, МАН-ын енбд Д.Амарбаясгалан тус хүрээлэнгийн дэд тэргүүнээр ажиллаж байсан билээ. Энэ нь бодлого боловсруулах зорилготой мэт наанаа харагдавч цаанаа бол бүлэглэл үүсгэх, өөрийн хүрээллийг бий болгох, МАН доторхи нэгэн хөдөлгөөн болж байсан нь цаг хугацааны явцад тодорхой болоод байгаа. Энэ хүрээлэн гэгч нь Л.Оюун-Эрдэнийг УИХ-ын гишүүнээс буусны дараа идэвжинэ гэсэн яриа байдаг юм билээ.

 

Сонгуулиар байгуулагдсан хөдөлгөөн

2016 оны УИХ-ын сонгуулийн үеэр “Монголоос аваръя” гэдэг хөдөлгөөн байгуулагдсан ба ерөнхий зохицуулагчаар МОХ-ны гэгдэх Б.Ганхуяг ажиллаж байв. МАН доторх хөдөлгөөн удирдагчдадаа ээлтэй байдаг зарчмаар тэрээр өдгөө “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн Гүйцэтгэх захирал болоод байгаа билээ.

 

Ж.Мөнхбатын байгуулсан отгон хөдөлгөөн  

МАН-ын гишүүд дэмжигчдийн холбооны анхдугаар их хурал өчигдөр буюу 2018 оны 12 сарын 23-нд боллоо. Энэ бол МАН дотор үүссэн отгон хөдөлгөөн юм. Тус хөдөлгөөнийхөн “МАН мафижсан, олигархижсан, компанижсан байна” гэж мэдэгдээд байгаа. Түүнийг дэмжиж УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ, Д.Оюунхорол нар ирсэн байна лээ. Хөдөлгөөн, хөдөлгөөн үүсгэгчдээ хөөддөггүй ёсоор энэхүү хөдөлгөөн Ж.Мөнхбатад ээлээ өгөх нь гарцаагүй юм.

Учир нь МАН хөдөлгөөнөөс айдаг. Дотооддоо хагарахаас эмээдэгт ажээ. Иймээс хөдөлгөөн үүсгэсэн бүхэн дээш “цойлсон” байх юм.

---