Гэрэл зургийг Б.Баяр /албан ёсны зөвшөөрөлтэй/

Нэгдсэн Үндэсний Байгууллагаас дэлхийн усны өдрийг энэ жил “Мөнх цас, мөсөн голыг хамгаалах” уриан дор тэмдэглэн өнгөрүүлж байна.

Энэ өдөр миний, таны, бидний анхаарлыг юунд хандуулж байна вэ?

• Уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас дэлхийн мөсөн голууд урьд өмнөхөөсөө илүү хурдацтай хайлж байна.
• Мөсөн голын хайлалтын улмаас усны эргэлт урьдчилан тооцоолох боломжгүй сүйрэлд хүргэж болзошгүй байна. Энэ нь үер, ган гачиг, хөрсний гулсалт, далайн усны түвшин нэмэгдэж, экосистемийг сүйтгэж улмаар олон тэрбум хүний ​​амьдралын чанарт сөргөөр нөлөөлж байна.
• Мөсөн голыг хамгаалах нь хүн төрөлхтөн оршин тогтнох стратеги юм. Бид хүлэмжийн хийн ялгаруулалтыг бууруулж, мөнх цас, мөсөн гол, цэвдэгийн хайлалтыг удаашруулж улмаар хайлж буй усыг хуримтлуулан хүмүүсийн амьдралд, амьтан, ургамалд хүртээмжтэй, илүү тогтвортой, хэрэгцээтэй байлгахын төлөө олон талууд хамтран ажиллах ёстой.

Алтайн нурууны нийт мөстлийн талбай (2024 он) 331 км² талбайтай 627 орчим мөсөн гол байгаа бөгөөд ихэнх нь буюу 96 орчим хувь нь Алтай Таванбогдоос, Сутай уул хүртэлх Монгол Алтайн нуруудад оршдог.

Сүүлийн 30 жилд Монгол Алтайн нурууны төв, зүүн хойд, өмнөд хэсэгт мөстөл бүхий уулсын нийт талбай 20-70 хувиар багассан байна. Хангайн нурууны Отгонтэнгэр, Хөвсгөлийн уулсын оргилд багахан мөнх цас, мөстөл үлджээ.

Мөнх цас, мөсөн голын хайлалт энэ байдлаараа үргэлжилбэл 2050 онд манай улсад мөнх цастай уул байхгүй болно гэж судлаачид сануулж байна

Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицоход хувь нэмэр болох зорилгоор энэ жил Говь-Алтай, Ховд, Увс, Завхан 4 аймгийн 42 суманд мөнх цас болон гадаргын усыг хуримтлуулах хөв цөөрөм байгуулах ажлыг санаачлан хэрэгжүүлж байна. Цаашид энэ санаачлагын хүч, хурд, хамрах хүрээ, үр дүнг жилээс жилд улам бүр нэмэгдүүлэх болно хэмээн УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан хэлэв.

Мөн уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицохын төлөө санаачлан хэрэгжүүлж буй олон зуун эрэлхийлэл, санаачлагын нийлбэрт бид мөнх цас, мөсөн голын хайлалтын хурдыг бага ч гэсэн сааруулна гэдэгт итгэлтэй байна гэлээ.

---