Бөөр шилжүүлэн суулгах мэс заслын багийн эмч нар эд, эс, эрхтэн шилжүүлэн суулгах мэс засал болон П.Батчулуун эмчийн асуудалтай холбоотойгоор мэдээлэл хийв.

Улсын нэгдүгээр төв эмнэлгийн бөөр шилжүүлэн суулгах багийн ахлагч М.Эрдэнэсайхан:

-Монгол Улсад 2024 оны байдлаар нийт 262 бөөр орлуулах эмчилгээний аппарат ажиллаж байна. Үүнд 2024 онд 2988 өвчтөн эмчилгээ хийлгэсэн байна. Диализ эмчилгээнд хамрагдаж байгаа хүмүүсийг насны ангиллаар нь авч үзвэл, 0-19 насны хүүхэд 49, 20-44 насны 832 хүн, 45-64 насны 1481 хүн, 65-74 насны 457 хүн, 74-өөс дээс насны 169 хүн аппаратаас хамааралтай амьдарч байна. 2024 оны байдлаар бөөрний архаг дутагдлын эцсийн шатанд ороод, шинээр диализ эмчилгээ хийлгэж эхэлсэн 607 хүн байна. 2024 оны байдлаар уг өвчний улмаас харамсалтай байдлаар 167 хүн нас барсан. Харин 50 өвчтөн бөөр шилжүүлэн суулгах мэс засал хийлгэсэн байна. Эрхтэн шилжүүлэн суулгах мэс засал нь маш нарийн технологи. Бөөр шилжүүлэн суулгах баг анх 2008 онд тархины үхэлтэй донороос бөөр шилжүүлэн суулгах мэс засал хийсэн.

2024 онд арван өвчтөнд тархины үхэлтэй донороос бөөр шилжүүлэн суулгах мэс засал хийгдсэн. Нийт 57 өвчтөний амьдралын чанар сайжирч, эрүүл энх амьдарч байна. Эд, эс, эрхтэн шилжүүлэн суулгах эгентлаг 2018 онд байгуулагдсан. Байгуулагдсанаас хойш тархины үхэлтэй донороос шилжүүлэн суулгаж байгаа бөөрний тоо нэмэгдсэн болохыг дээрхээс харж болохоор байна. 

Манай төвийн хяналтанд Монгол Улсад бөөр шилжүүлэн суулгасан 318, гадаад улсад бөөр шилжүүлэн суулгасан 184 өвчтөн хяналтанд байдаг. Манай улс дархлаа дарангуйлах эмэнд сард 150-200 орчим сая, гемодиализ эмчилгээнд 1.9 тэрбум төгрөг зарцуулдаг. 

Монгол Улсын гавьяат эмч, доктор, профессор Л.Жамбалжав:

-Эд, эрхтэн шилжүүлэх ажил багаараа хийдэг, цогц ажил. Хамгийн нэгдүгээрт, тархи нь үхэжсэн амьгүй донорын хайж олно. Олсон донороос хиймлээр амьдруулж байгаа эрхтнийг нь авч, авсан эрхтнийг нь өөр баг өвчтөнд суулгадаг. Ингээд эмнэлгээс гарсных нь дараа хяналтын баг ажилладаг цогц үйл ажиллагаа. П.Батчулуун эмч донорыг хайх, олох, холбож өгөх үүрэгтэй. Өндөр хөгжилтэй орнуудад эрхтнийг олж, хайх төрийн бус байгууллага ажилладаг. Донор хайж олж байгаа хүмүүс болон эрхтэн хүлээж байгаа хүмүүстэй эрхтэн суулгаж байгаа баг холбогдох ёсгүй гэж үзээд 2018 онд Эрүүл мэндийн хөгжлийн төвийн дэргэд Эд, эс, эрхтэн шилжүүлэн суулгахыг зохицуулах алба гэж байгуулсан. Энэ байгууллагыг П.Батчулуун эмч толгойлж, ажилладаг. Энэ ажил хагалгаа хийж байгаа эмч болон хагалгаанд оруулж байгаа өвчтөнтэй ямар ч холбоо байхгүй. Зөвхөн амьгүй донорыг олж байгаа ажиллагаа. П.Батчулуун эмч төрийн албан хаагч. Тэгэхээр төрийн зохицуулалт байна гэсэн үг. Зөвшөөрлийн хуудсан дээр амьгүй донор боллоо гэх зөвшөөрлийг нь аваад, ямар эрхтэн авах вэ гэдэг дээр гарын үсэг зуруулсан байгаа юм. Элэг, бөөр, шөрмөс гэж дараалан бичсэн. Ар гэрийг нь төлөөлж гурван хүн гарын үсэг зурсан. Элэг гэхээр элэг л гэж ойлгоод байна. Элгийг дагаж, элгийн тэжээж байгаа артер, тараагуур судас, элгэн дундуур явдаг үүдэн судас, цөсний замыг авч байгаа. Бөөрийг тэжээгч судас, шээлгүүр зэрэг дагалдана. Шөрмөсийг ястай хэсгээс нь хусаж авдаг. Энэ бүхэн дэлхий дээр батлагдсан бэлэн аргачлал. Үүний үндсэн дээр эмч нар ажиллаж, эрхтнийг нь авсан. Цаашид элгийг нь авахдаа судас зэргийг нь авна гэж бүгдийг нь дэлгэрэнгүй бичих ёстой эсэхийг тодорхой болгох учиртай. Миний шавь, бидний хамтран зүтгэгч П.Батчулуун эмч ямар ч буруугүй гэж би үзэж байгаа юм. Уучлал гуйсан гэж хэвлэлээр ярьж байгаа юм. Энэ нь би буруутай гэсэн үг биш гэж ойлгож байгаа. Энэ ажилд хулгай, авилгал, нууц явагдах ямар ч боломжгүй зүйл. Монголын ард түмэн ойлгож байгаад би маш их баяртай байгаа. Гурав дахь шатны хурал дээр дахин сайн анхаарч үзээсэй гэж хүсэж байна. П.Батчулуун эмчийн биеийн байдал тааруухан байгаа. Тиймээс шүүх хурал болтол чөлөөт байдалд гаргаасай гэж хүсэж, гуйж байна. Гаргасан байхад ямар нэг байдлаар нийгэмд хохирол, хор хөнөөл үзүүлэхгүй гэв. 

---