Туркийн төв хэсэг болон Сирийн баруун хойд хэсэгт болсон газар хөдлөлтийн улмаас 2000 гаруй хүн амь үрэгджээ. Энэ нь тус бүс нутагт сүүлийн зуун жилд тохиолдсон хамгийн хүчтэй газар хөдлөлтийн нэг болсон бол хоёр дахь удаагаа хүчтэй чичиргээ хэдхэн цагийн дараа болсон нь аврах ажиллагаанд ихээхэн хүндрэл учрууллаа.

Сири дэх иргэний дайнаас дүрвэсэн олон сая хүнээр дүүрсэн бүс нутгийн томоохон хотуудад газар хөдлөлтийн улмаас олон мянган хүн гэмтэж бэртжээ

7.8 магнитудын хүчтэй газар хөдлөлтийн дараа даваа гаригийн үдээс хойш хоёр дахь удаагаа 7.7 ​​магнитудын хүчтэй газар хөдлөлт болсон бөгөөд хоёр улсын аврагчид амьд үлдсэн хүмүүсийг хайх ажиллагааг үргэлжлүүлсээр байна.

Туркийн төрийн телевиз TRT Газиантеп хотын хойд хэсэгт орших Кахраманмараш хотод болсон газар хөдлөлтийн үеэр тэдний эргэн тойрон дахь барилгууд чичирч, сандарсан хүмүүс гудамжинд хоргодож буй зургийг үзүүлэв.

Туркийн дэд ерөнхийлөгч Фуат Октай хэлэхдээ, үдшийн байдлаар зөвхөн Туркт амиа алдагсдын тоо 1500-аас давсан гэсэн бол Туркийн гамшгаас хамгаалах Афад агентлагийн дарга Юнус Сезер тус улсын өмнөд хэсэгт дор хаяж 8500 хүн шархадсан гэж мэдэгдэв. “Газар хөдлөлтийн дараа 130 чичирхийлэл бүртгэгдсэн. Эрэн хайх, аврах ажиллагааны 15 мянга орчим албан хаагчийг бүс нутагт байршуулсан” гэж тэрбээр нэмж хэллээ.

11 жил гаруй үргэлжилсэн иргэний дайны хөлд хэдийнэ сүйрсэн Сирид 326 гаруй хүн амиа алдаж, 1042 хүн шархадсан гэж Эрүүл мэндийн яам мэдээллээ. Сирийн босогчдын мэдэлд байгаа баруун хойд хэсэгт 147 хүн нас барсан гэж аврагчид мэдэгдэв.

Аврагчид болон оршин суугчид хилийн хоёр эргийн хотуудын нурангин дор амьд үлдсэн хүмүүсийг хайсаар байгаа бөгөөд цаашид ч амь үрэгдэгсдийн тоо нэмэгдэх төлөвтэй байна. 

2023.02.06-нд Диярбакир хотод болсон газар хөдлөлтийн дараа нурсан барилгын дүр төрх  

Газар хөдлөлт орон нутгийн цагаар 04.17 цагт (GMT 0117) хоёр сая орчим хүн амьдардаг Туркийн Газиантеп хотын ойролцоо 17.9 км (11 миль) гүнд болсон гэж АНУ-ын Геологийн алба мэдээлэв. Чичирхийлэл Ливан, Грек, Израиль, Кипр арлуудад мэдрэгдсэн байна.

Туркийн телевиз  хүмүүс унтлагын хувцастайгаа цасан дээр зогсож, аврагчид эвдэрсэн байшингийнх нь нурангийг ухаж байгааг харж, цочирдсон зургуудыг үзүүлжээ.

“Цахилгаан тасарсан тул бид цочирдон сэрсэн. Хөдөлгөөнгүй хэвтээд чичиргээ дуусахыг хүлээв. Манай байшин хагархай шилээр дүүрэн байсан" гэж Газиантеп хотын худалдаачин Синан Шахан ярьжээ.

“Бид хувцаслахын тулд утасныхаа гар чийдэнг ашиглаад гэрээсээ яаран гарсан. Өөрийгөө аварч чадах хүн бүр хаа нэгтээ зугтсан байсан. Би Кахраманмарашт хамаатан садантай, тэдний байшин ч бас нурсан" хэмээн бас нэгэн иргэн ярьжээ. Тэрбээр "1999 онд хүчтэй газар хөдлөлт болох үед би Истанбулд байсан, энэ удаагийн газар хөдлөлт түүнээс ч илүү хүчтэй байсан" гэж нэмж хэллээ.

Газиантеп хотоос авсан зургууд газар хөдлөлт нь Ромын үед ажиглалтын цэг болгон ашиглаж байсан толгод дээрх эртний бөгөөд сүрлэг чулуун байгууламж болох хотын түүхэн цайзыг хэрхэн нураасныг харуулав. 

Туркийн хамгийн том хүмүүнлэгийн байгууллага, Олон улсын Улаан загалмайн нэг хэсэг болох Туркийн Улаан хавирган сар нийгэмлэгийн тэргүүн тус бүс нутагт бүх нөөц хүчээ дайчлан ажиллаж байна хэмээн мэдэгдэж, эвдэрсэн байшингуудаас хүмүүсийг нүүлгэн шилжүүлэхийг  уриалав.

Туркийн гамшгаас хамгаалах агентлагийн дарга газар хөдлөлтийн дараа "Манай улс бүх хүчин чадлаа дайчлан ажилласан" гэж мэдэгдэж, энгийн иргэдийг зөвхөн амьд үлдсэн хүмүүсийг олоход нь туслахын тулд онцгой байдлын албанд яаралтай мессеж илгээхийг анхаарууллаа.

Туркийн телевиз Кахраманмараш болон хөрш зэргэлдээ Газиантеп, Адъяаман, Малатья, Диярбакир зэрэг хотуудад ч байшин барилга нурж, хүмүүс сандарсандаа гудамжинд гарсан байдал болон хотын өндөр барилгуудыг бүхэлд нь нурааж, тэгшилсэн барилгуудын нуранг ухаж байгааг ч харуулсан байна. 

Пазаржик хотын иргэд унасан барилгуудын дор дарагдсан хүмүүсээс айж байгаагаа хэлжээ.

Нихат Алтундаг: Газар хөдлөлтийн хүчтэй цочрол  гэр бүлийг маань сэрээсэн. Манай байшин гаднаасаа зүгээр харагдаж байгаа ч дотор нь цууралттай. Миний эргэн тойронд нурсан, шатсан,  цуурсан барилгууд бий. Миний одоогийн байгаа газраас ердөө 200 метрийн зайд барилга нурсан. Бид газар хөдлөлтийн цар хүрээг харахын тулд нар мандахыг хүлээж байна. Хүмүүс бүгд гадаа, бүгд айдастай байна хэмээв. 

"Пазаржик балгас болсон" гэж өөр нэг оршин суугч Хусейн Сати хэлэв. “Миний амьдарч буй барилга тийм ч өндөр биш, газар хөдлөлтийн журмын дагуу баригдсан тул нурж унасангүй. Гэсэн хэдий ч ханан дээр хагарч цуурсан ул мөр хэвээр байна. Манай хөрш газар хөдлөлтийн үеэр тагтан дээрээс үсэрч байхдаа нуруугаа хугалсан, одоо эмнэлэгт байгаа” гэв.

Сати хэлэхдээ, энгийн иргэд хөршүүдээ нурсан барилгын доороос ухаж гаргахад нь туслахыг маш их хичээж байна. Миний хоёр найз одоо нуранги дор байна, бид тэдэнд хүрэхийг хичээж байна гэж ярьжээ. 

Туркийн ерөнхийлөгч Режеп Тайип Эрдоган хэлэхдээ, гамшигт нэрвэгдсэн газруудад эрэн хайх, аврах багийг илгээсэн. Амиа алдсан болон шархадсан хүмүүсийн тоо хэдэд хүрээд байгааг бид хэлж мэдэхгүй байна. Бидний итгэл найдвар бол энэ гамшгийг хамгийн бага хохиролтой даван туулах явдал юм гэжээ. Тэрбээр ирэх тавдугаар сарын 14-нд болох сонгуулийн өмнө гамшигтай нүүр тулж, үр дүнтэй хариу арга хэмжээ авах шахалтад ороод буйг энд онцольё. 

Тэрбээр нэмж "Энэ бол 1939 оны Эрзинкан газар хөдлөлтийн дараа өнгөрсөн зуунд тохиолдсон хамгийн том гамшиг" гэж Туркийн зүүн хэсэгт 32 мянга гаруй хүн амиа алдсан үйл явдлыг иш татав.

Сирийн эрүүл мэндийн яам Оросын тэнгисийн цэргийн байгууламжийг түрээсэлж буй Алеппо, Латакиа, Хама, Тартус мужуудад хохирол амссан гэж мэдэгдэв. Их хэмжээний цас орж буй нь аврах ажиллагаанд хүндрэл учруулсаар байгаа аж. 

Агаарын довтолгооноос нурангид дарагдсан хүмүүсийг аврахаар ажилладаг "Цагаан дуулгатнууд" нэртэй аврах алба болох Сирийн иргэний хамгаалалтын алба Идлиб болон сөрөг хүчний эргэн тойронд нурсан барилгуудын дор дарагдсанаас эмээж буй олон хүнийг аврахын тулд онц байдал зарласан гэж мэдэгдэв. Тус албаныхан Сирийн баруун хойд хэсэгт орших бүс нутгийг эзэмшиж байна.

---