Эртний, тэр дундаа Хүннү гүрний үеийн нэн ховор олдворыг худалдах гэж байсан хүмүүсийг ЭЦА-ны ажилтнууд өнгөрсөн долоо хоногт үйлдэл дээр нь дайчлан баривчилж, өдгөө мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж байна.
Б.Хаш-Эрдэнэ, М.Адъяаням, А.Дэлгэрням, Б.Баярцэнгэл гэх залуус Чингэлтэй дүүргийн нутагт өмнөд хөршийн иргэнд 650 гаруй сая төгрөгөөр худалдахаар тохиролцож байхад нь манай хууль сахиулагчид саатуулсан аж. Уг олдворын эзэн нь “Адам” гэх хочтой, хошин урлагийн “Эмоци” продакшны менежерээр ажилладаг М.Адъяаням хэмээх залуу бөгөөд тэрбээр хууль сахиулах байгууллагынханд мэдүүлэг өгөхдөө “Шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн, археологич Д.Эрдэнэбаатар ээжтэй минь хамтран амьдарч байсан юм. Амьдралд чинь хэрэгтэй бол зарж борлуулна биз хэмээн надад бэлэглэсэн” хэмээн мэдүүлсэн сурагтай.
Үүнтэй холбоотойгоор археологич, Шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн Д.Эрдэнэбаатараас цагдаагийнхан тайлбар авахаар болоод буй гэнэ.
М.Адъяанямтай хамт саатуулагдсан А.Дэлгэрням нь “Хос билиг” хамгаалалтын албаны дарга нэгэн бол, Б.Баярцэнгэл нь нэг бус удаа ял шийтгүүлж байсан залуу аж.
Тэдний худалдах гэж байсан Хүннү гүрний үеийн олдворуудын болох шилэх аягыг 2017 оны арваннэгдүгээр сард Дэлхийн шинжлэх ухааны өдрийг тохиолдуулан “Өвөг монголчуудын хосгүй үнэт өв” үзэсгэлэнд дэлгэж олонд толилуулсан юм. Уг шилэн аяганы талаар судлаачид “Архангай аймгийн Өндөр-Улаан сумын Балгасын талын “Гол мод-2”-ын язгууртны булшийг судлахдаа археологич Д.Эрдэнэбаатарын удирдсан багийнхан олсон. Хамгийн содон олдвор бол Ромын шилэн аяга Монголоос анх удаа олдсон явдал юм. Ромын эзэнт улсын үед үйлдвэрлэсэн цагаан, хөх өнгийн шил хольж хийсэн маш нимгэн шилэн аяга нь Ази тивд төдийгүй Монголоос олдсон хамгийн эртний шилэн эдлэлийн цор ганц хосгүй үнэт дурсгал. Энэ аяга нь дэлхий дахинд цөөн байдаг, язгууртнуудын хэрэглээний бэлгэдлийн чанартай. Энэ нь Хүннү, Ром албан ёсны харилцаатай байгаагүй ч гэсэн олдвороос үзэхэд харилцаж байсныг харуулж байна” хэмээн өгүүлсэн байдаг.
Уг шилэн аяга нь ХБНГУ-д гурав, АНУ-д хоёр ширхэг хадгалагддаг аж. Аяганаас гадна шилэн гүц, чулуун сүх, хаш тээгийг худалдах гэж байсан гэнэ.
Уг олдворуудыг Монголбанкны Эрдэнэсийн санд шилжүүлэн хадгалуулах тухай яриа ч тухайн үед гарсан юм. Гэтэл ийнхүү хүмүүс дамжуулан гадаадынханд 650 сая гаруй төгрөгөөр худалдахаар болсон нь хачирхалтай. Хууль сахиулах байгууллагынхан удахгүй энэ асуудлыг нарийвчлан шалгаж тодорхой хариулт өгөх биз ээ.
Уншигч та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын нэр төрд халдахгүй, ёс бус, бүдүүлэг үг хэллэг ашиглахгүй
байж, өөрийн болоод хүний үзэл бодлыг хүндэтгэнэ үү.
Uudgvi sdaa nar yumaa muu Sain hujaatai svlbeldsen nobshnuudiig bvgdiin zailuulah heregtei
Ямарч хямдхн зардгиймдээ ядаж хэдэн тэрбумаар өгчихгүй дээ тангараг өргөсөн төрийн хүмүүс шударга биш байхад өргөөгүй архилогичид мэдээж шүү дээ
Өөр архиологийнхан өөрсдөө хулгайлаад зарах гэждээ чааваас, арай л юм аа нээрээ.
Emotsi gej hoshin shogiin hoshin hamagiig buu uz. Naad gaviyat zutgelten uviin hulgaichaachiinhaa gert negjleg hii. Busad zarahiig beltgej bgaa ed zuilsiig ert ilruul!
Илрээд байгаа нь энэ байх цаана нь юу ч байж болно мөн өмнө нь ч их юм зарсан байж таараа олон хавар нэгэндээ гэгч л болж байна эх орныхоо баялагыг ингэж л наймаалцаж байна нүд улаан мөнгө цагаан гэдэг нь л энэ байх хуулийн хариуцлага тооцож олдворыг мэдээж хурааж авах нь зөв энэ бол Монголын ард түмний баялаг ...
Энд нээх археологчидыг буруутгаад байх юм огт бхгүй гэж үзэж бна та чи би хэн ч бсан үнэт олдвор олвол жааханыг ч болов авах л байх битий нээх худлаа үнэнч царай өв соёл гээд худлаа бурцгаагаад бай тэр байтугай өв соёл газар шороогоо алдаж бга юм байж
adam iig zgr orhij bolohgui shu
uls uuruu une tsentei hovor oldvoruudaa hudajdaj avdag hadgaldag hamgaajdag bhgui bol ene meteer gadagsaaa ursaad garaad duusana barihdsan n l ene bolhoos buhel buten dinzavar gartsan bhad medelgui suuld n azaar olj iree bizdee ter tsagaas hoish hichneen hugtsaa ungruv nuguu soeliin yam n you hiij bna
4сарын 1 байлгүй дээ ккк
Нѳгѳѳ 76 -д олз болно шдээ монгол баялаг. эртний олтвор яг байдаг газараа байдаг болвуу
Эх орныхоо үнэт өвийг гадныханд зарах нь уравснаас ялгаагүй биздээ? Хужаа нар хямд аваад дэлхийд бүртгүүлээд, жуулчдад гайхуулах музейн үзмэр болгож өчнөөн их ашиг олно. Монгол хүн хоолны мөнгөнд шунадаг бол гадныхан үнэт үзмэр болгож ашиглаад хичнээн олон зууныг дамжуулж ашиг олно. Толгой бас сэтгэл муутай хүмүүс ухамсартаа таарсан хариуцлага шийтгэлээ хүртэх байх. Цаашид дахин ийм зүйл гаргуулахгүйн тулд өв соёлын нандин зүйлийг хадгалалтыг чангатгах хэрэгтэй дээ! Ер нь манай улсын соёлын болон байгалийн үнэт зүйлүүд хилээр гаргахгүй байхад маш сайн хяналттай болгохгүй бол дурын1 хужаа аваад л гарах нь.Улсдаа аялал жуулчлал хөгжүүлж музейн үзмэр болговол ямар их хэрэгтэйг ард түмэн тэр дундаа гаалийнханд ойлгуулдаг болгомоор байна.