УИХ-ын гишүүн Н.Номтойбаярын бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх асуудлыг Улсын Ерөнхий прокурор Б.Жаргалсайхан УИХ-д оруулж ирлээ. Улмаар өнгөрсөн баасан гаригт Халдашгүй байдлын дэд хороо хуралдах байсан ч ирц нь бүрдээгүй. Халдашгүй байдлын дэд хороо нь таван хүний бүрэлдэхүүнтэй. Түүнээс УИХ-ын гишүүн Д.Лүндээжанцан, Ч.Улаан нар эзгүй байв. УЕП-оос ирүүлсэн саналыг 48 цагийн дотор шийдэх хуулийн заалттай ч гишүүдийг ирсний дараа дахин хуралдаж, шийдвэрээ гаргахаар болсон. Ийнхүү гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх эсэх асуудал асуултын тэмдэгтэйгээр өнөөдөртэй золгож байна. Н.Номтойбаярын асуудал энэ долоо хоногт нэлээд өндрөө авах болов уу.
Ер нь Н.Номтойбаярын бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх тухай нэлээд эртнээс яригдаж байв. Тэрээр өөрөө ч “Намайг Г.Батхүү агсны хэрэгтэй холбоотойгоор мөрдөн байцаалтын нууц задруулсан, Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих сангаас гишүүдэд зээл өгсөн асуудлаар хуулийн байгууллагаас түдгэлзүүлэх бичиг барих гэж байна. Чаддаг юм бол түдгэлзүүлчих” хэмээн мэдэгдэл хийж байсан удаатай. Тэрнээс хойш хэсэг хугацаа өнгөрч, энэ асуудал улс төрийн хөшигний ард хөвөрсөн байдаг. Түүнчлэн түдгэлзүүлэх үндэслэлийг гишүүн өөрөө дээрх байдлаар тайлбарлаж байсан ч одоог хүртэл албан ёсны баримт ил болоогүй. Улсын ерөнхий прокурор Б.Жаргалсайхан мөрдөн байцаалтын нууцтай холбоотой асуудал учраас мэдээлэх боломжгүй гэсэн байдаг. Тэгэхээр түүнийг ямар үндэслэлээр түдгэлзүүлэх гэж байгаа нь тодорхой болоогүй байна.
Түүнчлэн УИХ-ын гишүүн Н.Номтойбаяр намын даргатайгаа тийм ч таарамжтай байдаггүй. Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхийг огцруулах эсэх асуудлыг хэлэлцсэн чуулганы хуралдаан дээр тэд ам мурийж байв. Түүнээс хойш хоорондоо учраа олоогүй, уулзаагүй яваа гэхэд болно. Тухайн үед УИХ-ын гишүүн Н.Номтойбаяр “Надаас хууль бус зүйл битгий шаардаарай гэж та Ерөнхий сайд болохдоо хэлж байсан. Та ЖДҮ-чин сайд нараасаа салаач. Хуулийн хэрэгжилтийг яагаад хангахгүй байгаа юм бэ. Мөн 30 гэр бүл гэж яг хэн юм бэ. Яг одоо би нэрсийг нь сонсмоор байна. Би үүнд орж байгаа юу” гэхэд Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх “Тэр 30 гэр бүлийн гишүүн нь та өөрөө мөн. Яагаад гэдгийг нь ард түмнээс асуу. “МАК” компани 36 лиценз эзэмшдэг юм байна лээ. Энэ “Цагаан суварга” бол танай гэр бүлийн өмч биш, Монголын ард түмний хөрөнгө. Ганцхан айл 36 лиценз эзэмшихгүй ээ. Төрийн эрх ард түмний гарт байгаа. Авсан Цагаан суваргын лицензээ ард түмэндээ буцаагаад өгөөрэй” гэж хариулсан байдаг. Түүнээс хойш Н.Номтойбаярыг гишүүнчлэлээс хасах шийдвэрийг МАН-ын Хяналтын хорооноос албан бусаар гаргаж байсан удаатай.
Түүнчлэн Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлөөс зөвлөмж гаргаж, улсын төсвийн хөрөнгөөр нөөцийг нь тогтоосон 400 орчим ордын лицензийг төрд эгүүлэн авна. Тэр дундаа Цагаан суваргын лицензийг төрд авч, ашиг хуваахаар болсон талаар тухайн үед ЕТГ-ын дарга З.Энхболд ярьж байсан удаатай.
Түүнээс хойш хэсэг хугацаа өнгөрсний дараа Н.Номтойбаярыг эгүүлэн татах асуудал орж ирлээ. Мөн 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн өмнөхөн Н.Номтойбаярын асуудал орж ирж байгаа нь анхаарал татаж байна. Түүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх асуудлыг УИХ энэ удаа буцаасан ч МАН сонгуульд өрсөлдөх мандат өгөх эсэх нь эргэлзээтэй. Тэгэхээр улс төр хөшигний ард ямар тохироо явагдсан, МАК, МАН-ын дарга хоёрын хэн нь дийлэх нь энэ асуудлаас харагдахаар байна.
Т.САЙХАН
2020.1.20 ДАВАА № 12 (6237)